ماده ۹۴۶ قانون مدنی

ماده 946 اصلاحی 6/11/1387 و تبصره الحاقی 26/5/1389

زوج از تمام اموال زوجه ارث می‌برد و زوجه در صورت فرزنددار بودن زوج، یک هشتم از عین اموال منقول و یک هشتم از قیمت اموال غیرمنقول اعم از عرصه و اعیان ارث می‌برد و در صورتی که زوج هیچ فرزندی نداشته باشد سهم زوجه یک چهارم از همه اموال به ترتیب یاد شده خواهد بود.

تبصره- مفاد این درخصوص وراث متوفایی که قبل از تصویب آن فوت کرده ولی هنوز ترکه او تقسیم نشده است نیز لازم الاجراء است.

توضیح واژگان

عرصه یعنی زمین دارای مالک

عین یعنی آنچه روی عرصه بنا شود.

پیشینه

در دین مسیح، محدودیتی در ارث بری از اموال شوهر، وجود ندارد.

در حقوق کویت، عراق، یمن، سوریه و سودان، زن از کلیه اموال شوهر، ارث می برد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

این ماده، بین زوجه ای که از متوفی، دارای فرزند است؛ و زوجه فاقد فرزند، تفاوتی قائل نشده است.

این ماده، استثنایی است بر اصل توارث زوجین از یکدیگر، لذا درموارد تردید، باید تفسیر مضیق گردد.

مستندات فقهی

با استناد به روایاتی از امام صادق، زن از همه اموال شوهر، به جز عین منزلی که متوفی، در آن می زیسته؛ ارث می برد. البته از قیمت منزل مذکور نیز، ارث می برد.

از امام باقر روایت شده که زوجه، از زمین ارث نمی برد؛ ولی از قیمت چوب و آجر خانه، ارث می برد.

سوابق فقهی

زن متوفی، از زمین خانه و باغ ارث نمی برد؛ و فقط از قیمت اعیان آنها، ارث می برد. و زن از قیمت ساختمان، اعم از سقف و دیوار، ارث می برد.

زوجه در منفعت و نماء، سهمی ندارد و فقط از قیمت اعیان ملک، ارث می برد.