ماده ۱۰۰۳ قانون مدنی

هیچ کس نمی‌تواند بیش از یک اقامتگاه داشته باشد.

توضیح واژگان

اقامتگاه در لغت، یعنی جایگاه، اقامت کردن و سکنی گزیدن. و در حقوق، به مقر قانونی و جایگاه حقوقی شخص، اقامتگاه گویند. و به محلی معین، که همواره، فرض می شود شخص در آنجا حاضر است؛ اقامتگاه گویند.

به مرکز مهم اعمال روابط حقوقی اشخاص، اقامتگاه حقیقی یا عمومی گویند.

پیشینه

در حقوق سوئیس، فقط مؤسسات تجاری و صنعتی، می توانند بیش از یک اقامتگاه داشته باشند.

در کشورهای آلمان، اتریش، شیلی، برزیل و کلمبیا، اشخاص می توانند بیش از یک اقامتگاه، داشته باشند.

در انگلیس، فرانسه و سوئیس، وحدت اقامتگاه، شرط است.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

باتوجه به اینکه انسان، دارای بیش از یک مرکز مهم امور نبوده؛ و ازطرفی، برخورداری از دو یا چند اقامتگاه، ممکن است برای خود او یا دیگران، مشکل ساز باشد؛ بنابراین، اختصاص بیش از یک اقامتگاه به هر شخص، ممنوع است.

ممنوعیت تعدد اقامتگاه، دررابطه با اقامتگاه قانونی و اختیاری، پذیرفته شده؛ ولی اشخاص، می توانند بیش از یک اقامتگاه قراردادی، داشته باشند.

اگر امور کسی، در دو مکان مستقر باشد؛ محل سکونت او را، باید اقامتگاه وی، محسوب نمود.

اصل وحدت اقامتگاه، مقتضی می داند که اشخاص، با وجود اقامتگاه اجباری، حق انتخاب اقامتگاه اختیاری را، نداشته باشند.

انتقادات

اصل وحدت اقامتگاه، با توجه به پیشرفت روزافزون امور بازرگانی و اقتصادی، و صرف هزینه و وقت بسیار در رسیدگی به دعاوی، دارای اشکالاتی است.