ماده ۵۴۲ قانون مدنی

خراج زمین به عهده‌ی مالک است مگر این که خلاف آن شرط شده باشد. سایر مخارج زمین بر حسب تعیین طرفین یا متعارف است.

توضیح واژگان

عرف، یعنی کاربرد یا رسمی، که جماعتی آن را، لازم الاجرا می دانند. و دستورالعملی شفاهی، که از نسلی به نسل دیگر، منتقل گردیده؛ و درواقع، از پیشینیان به آیندگان به ارث می رسد را، عرف گویند.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

در مزارعه، مالیات زمین برعهده مزارع است؛ مگر درصورت وجود شرط مخالف بین طرفین.

به جز خراج زمین، در عقد مزارعه، طرفین می توانند تأمین هزینه های مربوط به زراعت را، با تراضی هم، به یکدیگر واگذار نمایند.

مالیاتی که به حاصل زراعت تعلق می گیرد؛ برعهده متعاقدین است.

خراج زمین عبارت است از مالیات، عوارض شهرداری، مخارج مربوط به ثبت ملک، و ... که از توابع و فروعات حصه ای است که مالک، وارد این مشارکت می نماید.

سوابق فقهی

در مزارعه، هر یک از طرفین، نسبت به حصه خود، مسئول تأدیه زکات است.

مزارع، مسئول پرداخت مالیات و خراج زمین است؛ زیرا اینگونه هزینه ها، به ملک تعلق می گیرد؛ نه به محصولی که از آن می رویَد.

اگر طرفین، شرط نمایند که عامل، خراج و مالیات زمین را پرداخت نماید؛ و میزان هزینه های مزبور، بیش از مقداری باشد که مورد توافق متعاقدین، قرار گرفته است؛ دراینصورت نمی توان زارع را، ملزم نمود که مبلغ مازاد بر توافقشان را تأدیه نمایند.