ماده ۵۰۱ قانون آیین دادرسی مدنی

هرگاه در اثر تدلیس، تقلب یا تقصیر درانجام وظیفه داوران ضرر مالی متوجه یک طرف یا طرفین دعوا گردد، داوران برابر موازین قانونی مسؤول جبران خسارت وارده خواهند بود.

توضیح واژگان

تقصیر: تقصیر نیز به معنای کوناهی کردن می‌باشد و اعم از تعدی و تفریط است. ۱۰۰۵۴۸۶/

تدلیس: در لغت به معنای فریب دادن و عوام فریبی است .۱۰۰۵۴۸۶/

تقلب: در لغت به معنای کارکردن به سود خود و به ضرر دیگری و نادرستی و دغلی است. ۱۰۰۵۴۸۶/

پیشینه

«ماده ۱۴ قانون داوری متحد الشکل حقوق ایالات متحده مصونیت داوران را مشابه مصونیت قضات قرار داده‌است بدین ترتیب که داوران نیز مانند قضات، در امور مربوط به رسیدگی خود مصون از مسئولیت مدنی هستند.»۱۱۹۹۳۰۲/ همچنین در مواد ۲۹و ۷۴ قانون داوری انگلستان که به اصل مصونیت داوران اختصاص دارد، داوران در قبال اعمالی که به عنوان داور انجام می‌دهند مسئولیتی نخواهند داشت مگر آن که سوءنیت داشته باشند. ۱۱۹۹۲۹۹/

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

در قانون آیین دادرسی مدنی به اصل مصونیت داوران اشاره ای نشده‌است و تنها وفق این ماده مسئولیت عمومی داوران بیان شده‌است، البته شاید بتوان این ماده را به اصل مصونیت داوران مرتبط نمود به گونه ای که داوران جز در صورت ارتکاب موارد منصوص در این ماده مسئولیتی نخواهند داشت. ۱۱۹۹۲۸۸/به هر حال مطابق این ماده ورود خسارت ناشی از تقصیر، تدلیس و تقلب داوران موجب مسئولیت قانون آنان می‌باشد۱۰۰۵۵۱۴/، تقصیر آن است که داور از حدود متعارف یا قرارداد داوری یا ترک وظیفه ای که بر عهده او بوده‌است تجاوز نماید ۱۴۴۱۸۸/ و مطابق ماده ۹۵۳ قانون مدنی تقصیر اعم از تعدی و تفریط می‌باشد. ۱۰۰۵۴۸۸/ علاوه بر مسئولیت مدنی داور که در این ماده بیان شده‌است، مطابق ماده ۵۸۸ قانون مجازات اسلامی در صورت تبانی داور با هریک از اصحاب دعوا، داور نیز مشمول مجازات کیفری می‌باشد. ۷۲۳۱۸۸/

سوابق و مستندات فقهی

مسئولیت افراد در فقه تحت قواعد لاضرر، اتلاف، تسبیب، ضمان ید، غرور، مأخوذ بالسوم و ضمان تعدی و تفریط مورد بررسی قرار گرفته‌است و داور نیز از این مسئولیت مبری نمی‌باشد. ۱۴۹۷۹۸