اصل ۱۲۱ قانون اساسی: تفاوت میان نسخه‌ها
Mohamadreza (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
اصل 121 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران: رئيس جمهور در مجلس شوراي ملي در جلسهاي كه با حضور رئيس ديوانعالي كشور و اعضاي شوراي نگهبان قانون اساسي تشكيل | '''اصل 121 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران:''' رئيس جمهور در مجلس شوراي ملي در جلسهاي كه با حضور رئيس ديوانعالي كشور و اعضاي شوراي نگهبان قانون اساسي تشكيل مي شود به ترتيب زير سوگند ياد مي كند و سوگندنامه را امضاء مي‌نمايد. بسماللهالرحمنالرحيم من بعنوان رئيس جمهور در پيشگاه قرآن كريم و در برابر ملت ايران به خداوند قادر متعال سوگند ياد مي كنم كه پاسدار مذهب رسمي و نظام جمهوري اسلامي و قانون اساسي كشور باشم و همه استعداد و صلاحيت خويش را در راه ايفاي مسئوليت هائي كه بر عهده گرفتهام بكار گيرم و خود را وقف خدمت به مردم و اعتلاي كشور، ترويج دين و اخلاق، پشتيباني از حق و گسترش عدالت سازم و از هر گونه خودكامگي بپرهيزم و از آزادي و حرمت اشخاص و حقوقي كه قانون اساسي براي ملت شناخته است حمايت كنم. در حراست از مرزها و استقلال سياسي و اقتصادي و فرهنگي كشور از هيچ اقدامي دريغ نورزم و با استعانت از خداوند و پيروي از پيامبر اسلام و ائمه اطهار عليهمالسلام قدرتي را كه ملت بعنوان امانتي مقدس به من سپرده است همچون اميني پارسا و فداكار نگاهدار باشم و آن را به منتخب ملت پس از خود بسپارم. | ||
بسماللهالرحمنالرحيم من بعنوان رئيس جمهور در پيشگاه قرآن كريم و در برابر ملت ايران | |||
== مطالعه تطبیقی == | |||
در | در متن این سوگند نامه پرهیز از خودکامگی آمده است در حالی که در متن سوگند نمایندگان مجلس( اصل 67 ق.ا) چنین قیدی نیامده که دلیل را می توان در این دانست که نمایندگان ملت قدرت اجرایی ندارند و ریاست جمهوری به دلیل اختیار فراوان و اقتداری که در دستگاه های دولتی دارد از ظرفیت خاد کامگی و استبداد بر خوردار است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=جستاری بر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5193372|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=محمدی گرگانی|چاپ=1}}</ref> | ||
== نکات توضیحی تفسیری دکترین == | |||
ادای سوگند رئیس جمهور در مقابل نمایندگان ملت و ارکان حکومتی را می توان به این دلیل دانست که وی به عنوان رئیس قوه مجریه در مقابل قوای دیگر سوگند یاد می کند که وظایف سنگین خود را به نحو احسن انجام دهد و حضور شورای نگهبان نیز به این دلیل قابل توجیه است که نیمی از آن منتخب رهبر هستند و هم به دلیل مسئولیتشان در ردیف شامخ زمامداری قرار دارند. بنابراین حضورشان در این جلسه رسمی و تشریفاتی ضرورت دارد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران حاکمیت و نهادهای سیاسی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3848100|صفحه=|نام۱=سیدمحمد|نام خانوادگی۱=هاشمی|چاپ=23}}</ref> نکته قابل ذکر این است که سوگند رئیس جمهور نشان دهنده این است که حکومت امانت ملی است و هدف آن حفظ منافع ملت است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبانی حقوق عمومی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4183336|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=4}}</ref> | |||
== انتقادات == | |||
تعهداتی که در متن سوگند در این اصل آمده بیش از وظایفی است که قانون اساسی بر عهده ریاست جمهوری نهاده است. برای مثال در هیچ جای قانون اساسی رئیس جمهور موظف به پاسداری از مذهب رسمی و نظام جمهوری اسلامی نشده و نیز حمایت از حقوق ملت از وظایف قوه قضائیه است و حراست از مرزها بر عهده نیروهای مسلح گذاشته شده است. از این رو باید واژه هایی چون "پاسدار"، "حامی" و نظایر آن را به مفهوم اجرایی تفسیر کنیم در غیر این صورت مفاد سوگند نامه با مسئولیت ها و صلاحیت های رهبری و قوه قضاییه تداخل پیدا می کند. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کلیات حقوق اساسی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3213888|صفحه=|نام۱=آیت اله عباسعلی|نام خانوادگی۱=عمیدزنجانی|چاپ=3}}</ref> نکته دیگر اینکه که در متن این سوگند نامه آمده است این که رئیس جمهور خود را وقف خدمت به مردم نماید، سوال این است که چرا باید رئیس جمهور خود را وقف مردم کند؟ آیا این برداشت ناشی از انتظار های فوق انسانی از یک رئیس جمهور نیست؟ صلاحیت رئیس جمهور در توانایی بر مدیریت و دانایی بر شرایط داخلی و بین المللی است نه در کار طاقت فرسا و به تعبیر این اصل وقف مردم شدن <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=جستاری بر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5193304|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=محمدی گرگانی|چاپ=1}}</ref> | |||
== اصول و مواد مرتبط == | |||
[[اصل ۱۱۳ قانون اساسی|اصل 113 قانون اساسی]] | |||
== منابع == | == منابع == | ||
نسخهٔ ۷ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۸:۵۷
اصل 121 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران: رئيس جمهور در مجلس شوراي ملي در جلسهاي كه با حضور رئيس ديوانعالي كشور و اعضاي شوراي نگهبان قانون اساسي تشكيل مي شود به ترتيب زير سوگند ياد مي كند و سوگندنامه را امضاء مي‌نمايد. بسماللهالرحمنالرحيم من بعنوان رئيس جمهور در پيشگاه قرآن كريم و در برابر ملت ايران به خداوند قادر متعال سوگند ياد مي كنم كه پاسدار مذهب رسمي و نظام جمهوري اسلامي و قانون اساسي كشور باشم و همه استعداد و صلاحيت خويش را در راه ايفاي مسئوليت هائي كه بر عهده گرفتهام بكار گيرم و خود را وقف خدمت به مردم و اعتلاي كشور، ترويج دين و اخلاق، پشتيباني از حق و گسترش عدالت سازم و از هر گونه خودكامگي بپرهيزم و از آزادي و حرمت اشخاص و حقوقي كه قانون اساسي براي ملت شناخته است حمايت كنم. در حراست از مرزها و استقلال سياسي و اقتصادي و فرهنگي كشور از هيچ اقدامي دريغ نورزم و با استعانت از خداوند و پيروي از پيامبر اسلام و ائمه اطهار عليهمالسلام قدرتي را كه ملت بعنوان امانتي مقدس به من سپرده است همچون اميني پارسا و فداكار نگاهدار باشم و آن را به منتخب ملت پس از خود بسپارم.
مطالعه تطبیقی
در متن این سوگند نامه پرهیز از خودکامگی آمده است در حالی که در متن سوگند نمایندگان مجلس( اصل 67 ق.ا) چنین قیدی نیامده که دلیل را می توان در این دانست که نمایندگان ملت قدرت اجرایی ندارند و ریاست جمهوری به دلیل اختیار فراوان و اقتداری که در دستگاه های دولتی دارد از ظرفیت خاد کامگی و استبداد بر خوردار است. [۱]
نکات توضیحی تفسیری دکترین
ادای سوگند رئیس جمهور در مقابل نمایندگان ملت و ارکان حکومتی را می توان به این دلیل دانست که وی به عنوان رئیس قوه مجریه در مقابل قوای دیگر سوگند یاد می کند که وظایف سنگین خود را به نحو احسن انجام دهد و حضور شورای نگهبان نیز به این دلیل قابل توجیه است که نیمی از آن منتخب رهبر هستند و هم به دلیل مسئولیتشان در ردیف شامخ زمامداری قرار دارند. بنابراین حضورشان در این جلسه رسمی و تشریفاتی ضرورت دارد. [۲] نکته قابل ذکر این است که سوگند رئیس جمهور نشان دهنده این است که حکومت امانت ملی است و هدف آن حفظ منافع ملت است. [۳]
انتقادات
تعهداتی که در متن سوگند در این اصل آمده بیش از وظایفی است که قانون اساسی بر عهده ریاست جمهوری نهاده است. برای مثال در هیچ جای قانون اساسی رئیس جمهور موظف به پاسداری از مذهب رسمی و نظام جمهوری اسلامی نشده و نیز حمایت از حقوق ملت از وظایف قوه قضائیه است و حراست از مرزها بر عهده نیروهای مسلح گذاشته شده است. از این رو باید واژه هایی چون "پاسدار"، "حامی" و نظایر آن را به مفهوم اجرایی تفسیر کنیم در غیر این صورت مفاد سوگند نامه با مسئولیت ها و صلاحیت های رهبری و قوه قضاییه تداخل پیدا می کند. [۴] نکته دیگر اینکه که در متن این سوگند نامه آمده است این که رئیس جمهور خود را وقف خدمت به مردم نماید، سوال این است که چرا باید رئیس جمهور خود را وقف مردم کند؟ آیا این برداشت ناشی از انتظار های فوق انسانی از یک رئیس جمهور نیست؟ صلاحیت رئیس جمهور در توانایی بر مدیریت و دانایی بر شرایط داخلی و بین المللی است نه در کار طاقت فرسا و به تعبیر این اصل وقف مردم شدن [۵]
اصول و مواد مرتبط
منابع
- ↑ محمد محمدی گرگانی. جستاری بر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران. چاپ 1. شهر دانش، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5193372
- ↑ سیدمحمد هاشمی. حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران حاکمیت و نهادهای سیاسی (جلد دوم). چاپ 23. میزان، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3848100
- ↑ ناصر کاتوزیان. مبانی حقوق عمومی. چاپ 4. میزان، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4183336
- ↑ آیت اله عباسعلی عمیدزنجانی. کلیات حقوق اساسی. چاپ 3. مجد، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3213888
- ↑ محمد محمدی گرگانی. جستاری بر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران. چاپ 1. شهر دانش، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5193304