ماده ۱۵ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (Nasim صفحهٔ ماده 15 قانون مدنی را به ماده ۱۵ قانون مدنی منتقل کرد)

نسخهٔ ‏۹ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۳:۵۰

ثمره و حاصل، مادام که چیده یا درو نشده‌است غیرمنقول‌است. اگر قسمتی از آن چیده یا درو شده باشد، تنها آن قسمت منقول است.

توضیح واژگان

در لغت، به حاصل یا فرآورده، ثمره گویند. و در اصطلاح، به محصول و باری که هنوز، از درخت جدا نشده باشد؛ ثمره گویند.[۱]

پیشینه

در حقوق فرانسه، مال غیرمنقول، به دو دسته «غیرمنقول ذاتی» و «غیرمنقول بر اثر عمل انسان» تقسیم شده‌است. [۲]

کلیات توضیحی تفسیری دکترین

صفت غیرمنقول، برای اموالی که به واسطه عمل آدمی، در زمین نصب گردیده؛ وصفی اکتسابی بوده؛ و اموال مزبور، پس از جدایی از زمین، دوباره وصف ذاتی خود، یعنی منقول بودن را، به دست می‌آورند. [۳]

اشخاص، می‌توانند با تراضی یکدیگر، وصف تبعی غیرمنقول را، از اموال منقول سلب نمایند.[۴] و قصد طرفین، می‌تواند به اموالی که ذاتاً منقول بوده؛ و به وسیله عمل انسان، غیرمنقول شده‌اند؛ وصف منقول ببخشند. پس نمی‌توان میوه‌های نارس را، که قبل از چیدن فروخته می‌شود؛ غیرمنقول دانسته؛ و تشریفات انتقال اموال غیرمنقول، نظیر تنظیم سند رسمی را، درمورد آنان جاری نمود.[۵]

ثمره یا محصولی که هنوز، از درخت چیده نشده؛ غیرمنقول تبعی محسوب گردیده؛ و پس از جدایی از درخت، وصف مزبور را، از دست داده؛ و منقول می‌گردد.[۶]

ثمره یا محصول، منفعت مادی محسوب گردیده؛ که پس از جدایی از درخت، تبدیل به عین مستقلی می‌شود.[۷]

سوابق فقهی

در برخی موارد، میوه روی درخت، و بذر کاشته شده در زمین، منقول محسوب می‌گردند.[۸] و میوه روی درخت، و محصولی که هنوز، برداشت نگردیده؛ در حکم غیرمنقول بوده؛ و مشمول احکام مربوط به شفعه نمی‌گردد. [۹]

منابع

  1. مسعود انصاری و محمدعلی طاهری. دانشنامه حقوق خصوصی (جلد دوم). چاپ 2. محراب فکر، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 418856
  2. محمدجعفر جعفری لنگرودی. دوره متوسط شرح قانون مدنی (حقوق اموال). چاپ 6. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 183808
  3. ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 90916
  4. ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 90924
  5. سیدحسین صفایی. دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد اول) (اشخاص و اموال). چاپ 11. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 12084
  6. ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 90932
  7. ناصر کاتوزیان. دوره مقدماتی حقوق مدنی (اموال و مالکیت). چاپ 30. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2940996
  8. عبداله کیایی. قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد اول). چاپ 1. سمت، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 36380
  9. مرتضی یوسف زاده. حقوق مدنی (جلد اول و دوم) (اشخاص، اموال و مالکیت). چاپ 1. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1280692