ماده ۱۹۱ قانون مدنی

عقد محقق می‌شود به قصد انشاء به شرط مقرون بودن به چیزی که دلالت بر قصد کند.

توضیح واژگان

رضا، یعنی اشتیاق به ایجاد نمودن.

قصد انشاء، یعنی ایجاد امر مورد تصور.

به رضایی که در درون انسان وجود داشته، و هنوز جهت تحقق عمل حقوقی، ابراز نگردیده است؛ اراده باطنی گویند.

کلیات توضیحی تفسیری دکترین

تعهد، باید کاشف از قصد انشاء، یعنی ایجاب و قبول باشد.

درمورد اعیان خارجی، تعهد به محض ایجاب و قبول، به خودی خود واقع گردیده؛ و صورت خارجی پیدا می نماید. مانند بیع، که پس از توافق طرفین، و قبل از قبض تحقق می یابد.

عدم امکان ایجاد عقد، بدون تراضی و ایجاب و قبول، دلالت بر این دارد که تراضی و ایجاب و قبول، از عناصر عقد به شمار می آیند.

برخی عقود نظیر بیع و اجاره، نیازمند دو قصد انشاء هستند؛ ولی برخی دیگر، مانند رهن، با یک قصد انشاء، و یک رضای بدون قصد انشاء تحقق می یابند.

قصد و رضا، می تواند به طرقی غیر از لفظ احراز گردد.

سوابق فقهی

قصد و رضا، می تواند به طرقی غیر از لفظ واقع گردد. در مقابل، انتقاد شده است که قصد انشاء، فقط با لفظ محقق می گردد.

صیغه، یعنی ایجاب و قبول، یکی از ارکان بیع است.