ماده ۴۷۹ قانون مدنی

عیبی که موجب فسخ اجاره می‌شود عیبی است که موجب نقصان منفعت یا صعوبت در انتفاع باشد.

توضیح واژگان

کسری یا زیادی را، که بر خلاف عرف و عادت، در شیئ یا حیوانی عارض می گردد؛ عیب گویند.

پیشینه

به موجب ماده 576 قانون مدنی مصر، مؤجر را، باید ضامن عیوبی دانست؛ که مانع انتفاع از عین مستأجره بوده؛ و یا در استیفای مستأجر از مورد اجاره، نقص ایجاد می نماید. لیکن وی نسبت به عیوبی که عرفاً قابل مسامحه است؛ مسئولیتی ندارد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

باتوجه به اینکه موضوع اجاره، منفعت مال است نه عین آن، پس زمانی می توان برای مستأجر قائل به حق فسخ گردید؛ که عیب موجود در عین مستأجره، در انتفاع نسبت به منافع آن مؤثر باشد.و با توجه به اینکه موضوع حقیقی اجاره، منفعت بوده؛ و به اعتبار ارزش همین منافع، اجرت المسمی تعیین می گردد؛ لذا به شرطی می توان عیب موجود در عین مستأجره را، موجد حق فسخ برای مستأجر دانست که عیب مزبور، امکان انتفاع مستأجر را در مدت اجاره، با مخاطره مواجه سازد. ولی اگر با وجود عیب مورد اجاره، انتفاع از آن، تا مدت ها بدون مشکل ممکن باشد؛ دیگر نمی توان قائل به وجود خیار، به نفع مستأجر گردید.

سوابق فقهی

عیبی را، که منجر به نقص منفعت نگردد؛ نمی توان موجد حق فسخ برای مستأجر دانست.

رویه های قضایی

به موجب دادنامه شماره 1218 مورخه 3/5/1318 دیوان عالی کشور، عیوبی را، که خارج از حدود عرفی باشند؛ نمی توان قابل اسقاط دانست.

مصادیق و نمونه ها

• اگر آب قنات یا نهری که عین مستأجره را مشروب می نموده؛ قطع گردیده؛ و نزولات آسمانی نیز در آن نبارد؛ دراینصورت مستأجر می تواند بدون حضور مالک، اقدام به فسخ اجاره نماید.