ماده ۱۰۱۱ قانون مدنی

غایب مفقودالاثر کسی است که از غیبت او مدت بالنسبه مدیدی گذشته و از او به هیچ وجه خبری نباشد.

توضیح واژگان

اثر عبارت است از نشانه های ممکنه، به صورت خبر و غیر آن.

به کسی که در زمانی طولانی غیرمتعارف، نسبت به حیات و مرگ او، خبری نباشد؛ مفقودالاثر گویند.

به اشخاصی که برای زمانی نامشخص و نامحدود، از محل اقامت خود، بیرون رانده شده باشند؛ پراکندگان گویند.

به شخصی که در گذشته، حیات او معلوم بوده، ولی به خاطر موقعیت فعلی، در بقای او تردید وجود دارد؛ مفقودالاثر گویند.

پیشینه

در حقوق فرانسه، ترک محل اقامت یا سکونت، بدون گزینش محل سکونت جدید، موجب تصدیق اماره غیبت، به درخواست دادستان یا اشخاص ذینفع می گردد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

منظور از (محل) در این ماده، اقامتگاه است.

(بالنسبه) معطوف است به غایب و محل او، که نسبت به اشخاص، تفاوت دارد.

قانونگذار، اصطلاح (غایب) را به همراه (مفقودالاثر)، به کاربرده تا غایب عادی، که در کلاس درس یا محل کار حضور دارند؛ در شمول این ماده قرارنگیرد.

توسعه وسایل نقلیه، و انتشار خبر ازطریق تلفن و رادیو و ...، موجب کاهش عده غایب مفقودالاثر شده است.

تشخیص طولانی بودن مدت غیبت، با عرف حاکم بر زمان و مکان است.

غیبت، از احوال شخصیه است.

سوابق فقهی

بین غایب و مفقود و شخصی که در قلعه ای، اسیر شده؛ و از هیچکدام از آنان، خبری نیست؛ نمی باشد. می توان تمام این اشخاص را، غایب محسوب نمود.

مفقود الاثر شخصی است که از زن خود؛ غایب بوده؛ و از او هیچ خبری نباشد.

به غیبت غایب مفقودالاثر، غیبت منقطعه گویند.

رویه های قضایی

به موجب نظریه مشورتی شماره 964/7 مورخه 19/2/1388 اداره حقوقی قوه قضاییه، شخص مجهول المکان، غایب مفقودالاثر محسوب نمی گردد.