ماده ۱۷۱ قانون آیین دادرسی مدنی

سرایدار، خادم، کارگر و به‌طور کلی هر امین دیگری، چنانچه پس از ده روز از تاریخ ابلاغ اظهارنامه مالک یا مأذون از طرف مالک یا کسی که حق مطالبه دارد مبنی بر مطالبه مال امانی، از آن رفع تصرف ننماید، متصرف عدوانی محسوب می‌شود.

تبصره - دعوای تخلیه مربوط به معاملات با حق استرداد و رهنی و شرطی و نیز درمواردی که بین صاحب مال و امین یا متصرف قرارداد و شرایط خاصی برای تخلیه یا استرداد وجود داشته باشد، مشمول مقررات این ماده نخواهند بود.

توضیح واژگان

خادم: یعنی نوکر، کلفت، باغبان، منشی، مباشر و متصدی امور کسی. به بیان دیگر خادم کسی است که به فرمان مخدوم عمل کرده و اجرت دریافت می‌کند. ۸۲۴۰۰

دعاوی تخلیه: هر دعوی که در رابطه با تخلیه. و خلع ید از اعیان غیرمنقول باشد. ۸۲۶۲۱

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

ماده ۱۰ قانون اصلاح قانون جلوگیری از تصرف عدوانی مصوب ۱۳۵۲ با این ماده دارای ارتباط می‌باشد.

در ماده ۱۵۸ق. ا.د. م یکی از شرایط عدوانی بودن تصرف آن است که متصرف عدوانی بدون رضایت مدعی بر مال سلطه یافته باشد اما در این ماده مصادیقی بیان می‌شود که مال از ابتدا با رضایت صاحب آن به تصرف متصرف داده شده‌است اما تحت شرایطی ید امانی متصرف به ید عدوانی تبدیل و رسیدگی مطابق قوانین این ففصل صورت می‌گیرد. ۱۱۴۵۲۹

۳۱۲۲۳۹ماده ۱۷۱ق. ا.د. م نسبت به یکی از شایع‌ترین مواردی که متصرف مال، امین محسوب می‌شود، یعنی مستأجر، سکوت اختیار کرده و رابطه استیجاریرا مطلقاً از شمول مقررات دعاوی تصرف عدوانی خارج نموده‌است و عدوانی قلمداد نمودن تصرفات مستأجر، با ابلاغ اظهارنامه مطالبه عین مستاجره را منتفی دانسته‌است. ۳۴۴۸۵۹//312236

با توجه به ماده ۱۵۸ق. ا.د. م منظور از مال امانی در این ماده، اموال غیرمنقول امانی می‌باشد. ۱۳۳۰۰۱۲///142750