ماده ۱۶۰ قانون آیین دادرسی مدنی

دعوای مزاحمت عبارت است از:

دعوایی که به موجب آن متصرف مال غیرمنقول درخواست جلوگیری از مزاحمت کسی را می‌نماید که نسبت به متصرفات او مزاحم است بدون این که مال را از تصرف متصرف خارج کرده باشد.

توضیح واژگان

دعوای مزاحمت: منظور از مزاحمت این است که شخصی در زمینه تصرفات دیگری اخلال ایجاد نماید ۴۶۶۷۱۵و منظور از دعوای مزاحمت، دعوایی است که خواسته آن رفع زحمت مزاحم تصرفات متصرف قانونی مال غیرمنقول است بی آنکه مزاحم مال را از تصرف متصرف درآورده باشد. ۸۲۶۸۰

پیشینه

این ماده در قانون سال ۱۲۹۰ مشابهی ندارد. ۶۹۹۳۴۹

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

اخلال به معنای دعوای مزاحمت زمانی محقق می‌شود که منظور فاعل آن اظهار حقی و اجرای آن در ملک مورد مزاحمت باشد، امور احتمالی که ممکن است مخل تصرف متصرف باشد در دایره دعوی مزاحمت نبوده و امر اختلال آمیز باید ناشی از فعل مثبت عمدی باشد که در واقع موجب اخلال تصرف متصرف گردیده‌است .۵۸۸۲۰۹ //117771

با توجه به این ماده دعوی مزاحمت در اموال غیرمنقولی که تحت تصرف خواهان باشد، تحقق پیدا می‌کند. ۱۱۴۱۵۶و در صورتی که مزاحمت به گونه ای باشد که مال را از تصرف خواهان خارج نماید، از شمول این دعاوی خارج می‌گردد. ۳۱۲۱۶۰//466715

در صورتی که دعوی خواهان به این مضمون باشد که خوانده با تصرف در ملک خود موجب بروز مزاحمت و خسارت در ملک مورد تصرفش گردیده‌است (مثلاً استفاده از حمام موجب نشت آب در ملک خواهان و بروز مزاحمت و خسارت گردیده) این موضوع از شمول دعوای مزاحمت خارج می‌باشد. ۳۱۲۱۶۶//1382030

مصادیق و نمونه‌ها

۱) استفاده از حمام موجب نشت آب در ملک خواهان و بروز مزاحمت و خسارت گردیده این دعوی مشمول دعاوی مزاحمت نمی‌باشد چرا که قصد مزاحمت نیازمند فعل مثبت عمدی می‌باشد. ۱۳۸۲۰۳۰

۲) فردی در حیاط خانه خود به صافکاری و نقاشی اتومبیل می‌پردازد و موجب اخلال در آسایش و آرامش همسایگان می‌شود، این عمل از مصادیق مزاحمت بوده و قابل طرح دعوا مطابق این ماده می‌باشد. ۴۶۶۷۱۵ ۳) از مصادیق دیگر دعوای مزاحمت می‌توان مثال‌هایی مانند ایجاد مجرا در ملک غیر بدون داشتن حق ارتفاق، افزایش ارتفاع خانه به گونه ای که نور و روشنایی خانه دیگری را کاهش دهد، ایجاد صداهای ناهنجار و هیاهو، اضافه کردن قفل اضافی توسط موجر در ملک مستأجر برای اجبار وی جهت تخلیه، هدر دادن آب زراعتی دهقان و… بیان نمود. ۵۶۵۸۷۳