ماده ۵۹۷ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)

دیه سوراخ ‌کردن یک طرف بینی در صورتی ‌که بهبود نیابد یک‌ نهم دیه کامل و در صورتی ‌که بهبود یابد، یک‌ بیستم دیه کامل است و دیه سوراخ ‌کردن یک طرف بینی با پرده وسط آن در صورتی ‌که بهبود نیابد دو‌ نهم دیه کامل و در صورتی ‌که بهبود یابد، یک ‌پانزدهم دیه کامل است.

پیشینه

سابقاً ماده 384 قانون مجازات اسلامی (مصوب 1370) در این خصوص وضع شده بود.4006828 این ماده مطلقاً ( چه بهبود حاصل شود چه نشود)سوراخ کردن یک سمت بینی را موجب ثلث دیه می دانست.4006816

مستندات فقهی

مستند فقهی این ماده را روایتی از امام علی (ع) دانسته اند.2430600

سوابق فقهی

به نظر می رسد در خصوص میزان دیه ناشی از قطع یکی از سوراخ های بینی میان فقها اختلاف نظر وجود دارد. گروهی معتقدند در این خصوص باید نصف دیه پرداخت شود. حال آن که گروهی دیگر قائل به پرداخت یک چهارم دیه هستند. گروهی نیز نظر صحیح را لزوم پرداخت یک سوم دیه بینی می دانند.3696148 همچنین در خصوص سوراخ کردن بینی نیز نظرات مختلفی از سوی فقها مطرح شده است. عده ای معتقدند سوراخ کردن بینی چنانچه بسته نشود، موجب ثلث دیه و اگر بسته شده و بهبودی یابد، موجب ارش است. گروهی نیز بر این باورند که سوراخ کردن بینی در فرض بسته نشدن موجب ثلث دیه و در فرض بسته شدن، موجب صد دینار دیه است. گروهی دیگر نیز بیان نموده اند که اگر یک طرف بینی سوراخ شده و تا پرده میانی نیز ادامه یابد، باید قائل به پرداخت یک دهم دیه بینی بود. گروهی نیز در این خصوص معتقد به لزوم پرداخت ارش هستند.2811908 برخی از فقها نیز صراحتاً بیان نموده اند که جراحتی که فقط به یکی از دو مجرای بینی نفوذ نماید، موجب یک دهم دیه کامل است.4063576