ماده ۵۹ قانون مدنی

اگر واقف، عین موقوفه را به تصرف وقف ندهد وقف محقق نمی‌شود و هر وقت به قبض داد وقف تحقق پیدا می‌کند.

توضیح واژگان

قبض، در لغت یعنی گرفتن. و در اصطلاح حقوقی، به تسلط و استیلای بر مال، قبض گویند. (۳۲۳۸)

کلیات توضیحی تفسیری دکترین

اگر واقف، به هنگام ایجاب، و نیز حین تسلیم موقوفه، باید دارای اهلیت باشد؛ و استمرار اهلیت او، از زمان ایجاب تا قبض موقوفه به موقوفٌ علیهم، شرط نیست. (۳۱۱۳۹)

وقف، عقدی است لازم و تشریفاتی، که در آن، قبض شرط است. (۴۶۶۷۷)

قبل از اقباض عین موقوفه، واقف، می‌تواند از تصمیم خود رجوع نماید. (۳۲۷۲)

مرگ واقف، پیش از تسلیم مال موقوفه، موجب بطلان وقف می‌گردد. (۲۲۸۱۵)

قبض یکی از موقوفٌ علیهم، فقط وقف را، در مورد او جاری می‌سازد. (۲۲۸۱۸)

سوابق فقهی

جهت اعتبار وقف، قبضی که مسبوق به اذن مالک باشد؛ شرط است. (۹۸۳۴)

مرگ واقف، پیش از تسلیم مال موقوفه، موجب بطلان وقف می‌گردد. (۹۸۳۵)

اگر وقف و قبض، در دوران حیات مالک، صورت پذیرفته باشد؛ چنین وقفی صحیح می‌باشد؛ حتی اگر در آن هنگام واقف، در مرض متصل به موت، به سر می‌برده‌است. (۹۸۳۷)

تا زمانی که مال موقوفه، به قبض موقوفٌ علیه داده نشده باشد؛ وقف صحیح نیست. (۹۸۳۸)

رویه‌های قضایی

به موجب دادنامه شماره ۹۵۶ مورخه ۳۱/۴/۱۳۱۸ دیوان عالی کشور، جهت تحقق وقف، نیت خیر کافی نبوده؛ و تا زمانی که شرایط خاص و تشریفات قانونی لازم، رعایت نگردیده باشد؛ وقفی صورت نگرفته‌است. (۴۱۴۵۶)

به موجب دادنامه شماره ۴۴۸ مورخه ۱۷/۳/۱۳۳۴ شعبه ۵ دیوان عالی کشور، تا زمانی که مال موقوفه، به قبض موقوفٌ علیه داده نشده باشد؛ وقف تحقق نیافته‌است. (۴۱۴۷۰)