ماده ۹۲۴ قانون مدنی

هر گاه میت اجداد و کلاله با هم داشته باشد دو ثلث ترکه به وراثی می‌رسد که از طرف پدر قرابت دارند و در تقسیم آن حصهٔ ذکور دو برابر اناث خواهد بود و یک ثلث به وراثی می‌رسد که از طرف مادر قرابت دارند و بین خود بالسویه تقسیم می‌نمایند. لیکن اگر خویش مادری فقط یک برادر یا یک خواهر امی باشد فقط سدس ترکه به او تعلق خواهد گرفت.

توضیح واژگان

وارث در لغت یعنی باقی(۲۰۲۲۱) و در اصطلاح حقوقی، به کسی که درصورت برخورداری از شرایط ارث، و مبری بودن از موانع ارث بری، ترکه میت به او انتقال می‌یابد. (۱۰۶۳۱۴۶)

نکات توضیحی تفسیری دکترین

درصورتیکه متوفی دارای یک خواهر امی و دو برادر امی و جد و جده امی باشد؛ فرض همه آنها باهم، ثلث ترکه است. (۳۸۷۵۴) (۳۸۸۴۶) (۲۷۱۳۱۸) و درصورتیکه وراث متوفی، منحصر به یک خواهر امی و جد امی و نیز، یک خواهر ابوینی باشد؛ ثلث ماترک به خواهر و جد امی رسیده؛ که به نحو مساوی، بین آنان تقسیم می‌گردد؛ و بقیه ترکه، به فرض و رد، متعلق به خواهر ابوینی خواهدبود. (۴۹۷۱۴) و اگر وراث متوفی، منحصر به جد و جده پدری، و نیز دو خواهر ابوینی و سه برادر ابوینی باشد؛ همه ترکه، به قرابت، به آنان می‌رسد؛ که به نسبت ذکور دو برابر اناث، بین آنان، تقسیم می‌گردد. (۳۸۹۴۸)

سوابق فقهی

هرگاه وراث متوفی، منحصر به اخوه ابوینی و اجداد پدری و اجداد مادری باشد؛ دراینصورت ثلث ماترک، متعلق به اجداد مادری است؛ که بین آنها بالسویه تقسیم می‌گردد؛ و مابقی ترکه نیز، به اخوه ابوینی و اجداد پدری، تعلق می‌گیرد؛ که به نسبت ذکور، دو برابر اناث، بین آنان تقسیم خواهدشد. (۱۳۶۳۹)