ماده ۱۰۵ قانون مدنی

کسی که حق‌الارتفاق در ملک غیر دارد مخارجی که برای تمتع از آن حق، لازم شود به عهده‌ی صاحب حق می‌باشد مگر این‌که بین او و صاحب ملک، بر خلاف آن، قراری داده شده باشد.

توضیح واژگان

تمتع، یعنی اجرا و استیفای حق.

پیشینه

مفاد این ماده، از ماده 698 قانون مدنی فرانسه، اقتباس گردیده است.

به موجب ماده 1022 قانون مدنی مصر، کسی که حق‌الارتفاق در ملک غیر دارد؛ مخارجی که برای تمتع از آن حق، لازم شود؛ به عهده‌ی صاحب حق است؛ مگراینکه شرط خلاف شده باشد.

کلیات توضیحی تفسیری دکترین

مخارج استیفای از حق، و فراهم نمودن مقدمات آن، بر عهده ذیحق بوده؛ و نمی توان چنین هزینه هایی را، به شخص دیگری تحمیل نمود.

مالک ملکی که حق انتفاع، در آن مکان قرار دارد؛ ملزم نیست که آب انبار یا مجرا را، تعمیر نماید؛ بلکه اتیان چنین اموری، بر عهده صاحب حق ارتفاق می باشد.

قسمت اخیر این ماده، ممکن است ضمن عقد؛ و یا به موجب قراردادی مستقل، مورد توافق طرفین قرار بگیرد.

حکم این ماده، موافق قاعده است.

رویه های قضایی

به موجب نظریه مشورتی شماره 4717/7 مورخه 17/7/1386 اداره حقوقی قوه قضاییه، در مواردی که مجرای آب، طبیعی نبوده؛ و بر اثر لوله کشی به وجود آمده باشد؛ صاحب مجرا، باید خسارت ناشی از خرابی آن را، به مالک ملک پرداخت نماید.