ماده ۲۹۶ قانون مجازات اسلامی

اگر کسی، عمداً جنایتی را بر عضو فردی وارد سازد و او به سبب سرایت جنایت فوت کند، چنانچه جنایت واقع شده مشمول تعریف جنایات عمدی باشد، قتل عمدی محسوب می شود، در غیر این صورت، قتل شبه عمدی است و مرتکب علاوه بر قصاص عضو به پرداخت دیه نفس نیز محکوم می شود.

توضیح واژگان

این ماده در مقام بیان حالت تداخل در جنایات است در فرضی که مجرم مرتکب جرحی شده و مجنی علیه در اثر سرایت جنایت فوت کند.114140

نکات توضیحی تفسیری دکترین

به موجب این ماده چنانچه مرتکب زیانی بر فردی وارد کند که با گذر زمان دامنه ی این زیان تسری یافته باشد، اعم ازین که خود مجنی علیه یا مرتکب جرم یا دیگر افراد جلوی گسترش این جراحت را نگیرند، باید وارد کننده زیان را مسئول دانست. چرا که در این حالت اتلاف مستند به او است.413964 چرا که جرم قتل جرمی است مقید به نتیجه و شیوه ارتکاب جرم را نیمتوان چندان موثر در تحقق آن دانست و صرف تحقق نتیجه به هر طریق برای وقوع جرم کافی است.3949560شرط تحقق این جرم، احراز رابطه سببیت میان رفتار مرتکب و جنایت نهایی است.3949580 البته اگر فرد مرتکب جنایتی بر مجنی علیه وارد نماید و وی بمیرد اما تردید حاصل شود که مرگ به سبب این جنایت بوده است یا خیر، به دلیل تردید امکان قصاص نفس منتفی است.4021088

مستندات فقهی

آیت الله صافی گلپایگانی در این خصوص معتقدند چنانچه قتل معلول ضربات وارده متوالی بوده باشد، برای هر جراحت دیه جداگانه در نظر گرفته نمی شود. اما اگر ضربه ها در زمان های مختلف وارد شود به طوری عرفاً قتل مستند به برخی از این ضربات باشد، لذا جراحاتی که منجر به فوت نشده اند دیه دارند.1419496