هتک حیثیت رایانه ای
تعریف
هتک حیثیت رایانه ای عبارت است از (1) هتک حیثیت افراد به نحو متعارف به وسيله سامانههاي رايانهاي يا مخابراتي، از طریق تغییر یا تحریف فيلم يا صوت يا تصوير ديگري و یا انتشار با علم به تغيير يا تحريف (2) انتشار یا در در دسترس دیگران قرار دادن صوت یا تصویر یا فیلم خصوصی یا خانوادگی یا اسرار دیگری به وسيله سامانه هاي رايانه اي يا مخابراتي بدون رضایت صاحب آن جز در موارد قانونی به نحوی که منجر به ضرر یا عرفا موجب هتک حیثیت او شود. لذا هتک حیثیت در دو قالب تغییر و تحریف صوت و تصویر و دیگر افشای اسرار و تصاویر و اصوات خصوصی محقق می گردد:
الف- تغییر یا تحریف صوت وتصویر
عنصر قانونی
"هركس به وسيله سامانههاي رايانهاي يا مخابراتي، فيلم يا صوت يا تصوير ديگري را تغيير دهد يا تحريف كند و آن را منتشر يا با علم به تغيير يا تحريف منتشر كند، به نحوي كه عرفاً موجب هتك حيثيت او شود، به حبس از نود و يك روز تا دو سال يا جزاي نقدي از پنج ميليون(5.000.000)ريال تا چهل ميليون (40.000.000)ريال يا هر دو مجازات محكوم خواهد شد." ماده 16 قانون جرایم رایانه ای 1388
عنصر مادی
برای تحقق عنصر مادی، شرایط ذیل باید مهیا باشد:
1- مجنی علیه لزوما شخص حقیقی است و نه شخص حقوقی
2- بستر وقوع جرم، سامانههاي رايانهاي يا مخابراتي است.
3- این روش هتک حرمت همراه با تغییر یا تحریف یا انتشار است.
4- موضوع تحریف و تغییر فیلم، صوت یا تصویر است.
5- مجنی علیه، شخص دیگر باشد و نه خود مرتکب فعل.
6- در هتک حرمت از طریق انتشار علم منتشر کننده به تغییر یا تحریف شرط است.
7- داوری عرف در تحقق هتک حرمت، نقش اساسی دارد و از نظر عرف، تغییرات باید توهین آمیز باشد.
تشدید مجازات
در تبصره ذیل ماده 16 قانون جرایم رایانه ای، در صورت مستهجن بودن تغییرات یا تحریفات ، تشدید مجازات پیش بینی شده است :"چنانچه تغيير يا تحريف به صورت مستهجن باشد، مرتكب به حداكثر هر دو مجازات مقرر محكوم خواهد شد."
برای به دست آمدن ملاکی از عبارت مستهجن، به آثار مستهجن و محتویات مستهجن رجوع کنید.
ب- افشای اسرار و تصاویر خصوصی
عنصر قانونی
"هر كس به وسيله سامانه هاي رايانه اي يا مخابراتي صوت يا تصوير يا فيلم خصوصي يا خانوادگي يا اسرار ديگري را بدون رضايت او جز در موارد قانوني منتشر كند يا در دسترس ديگران قرار دهد، به نحوي كه منجر به ضرر يا عرفاً موجب هتك حيثيت او شود، به حبس از نود و يك روز تا دو سال يا جزاي نقدي از پنج ميليون (000 /000 /5) ريال تا چهل ميليون (000 /000 /40) ريال يا هر دو مجازات محكوم خواهد شد." ماده 17 قانون جرایم رایانه ای
عنصر مادی
برای تحقق عنصر مادی، شرایط ذیل باید مهیا باشد:
1- عمل مجرمانه در قالب انتشار یا در دسترس دیگران قراردادن باید باشد.
2- موضوع جرم صوت یا تصویر یا فیلم خصوصی یا خانوادگی یا اسرار باید باشد.
3- محتویات مذکور، باید متعلق به دیگری باشد و نه مرتکب فعل.
4- عمل مجرمانه بدون رضایت صاحب آن باید باشد
5- در صورتی که الزام قانونی بر عمل انتشار و یا دسترسی باشد، جرم محقق نمی گردد.
6- وقوع جرم در بستر سامانه هاي رايانه اي يا مخابراتي باید رخ دهد.
7- تحقق ضرر مادی یا معنوی شرط می باشد و منجر به ضرر یا عرفا موجب هتک حیثیت مجنی علیه گردد.