ماده ۶۰۳ قانون مدنی

ممر و مجرای هر قسمتی که از متعلقات آن است بعد از تقسیم مخصوص همان قسمت می‌شود.

توضیح واژگان

تقسیم در لغت، یعنی جدانمودن، قسمت کردن، بخش کردن، و بهره کردن چیزی.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

در تقسیم اموال مشاع، اجزا و توابع مال، بعد از تقسیم، متعلق به همان مال بوده؛ و درنتیجه به کسی اختصاص دارد که آن جزء و تابع، در حصه او قرار گرفته است.

مفاد این ماده، موافق قاعده بوده؛ و در مورد همه مواردی که مالی، به تبع حصه تقسیم شده؛ جزء آن قرار می گیرد؛ جاری است. البته شرط خلاف هم پذیرفته است. و ممر و مجرای هر قسمتی که از متعلقات آن است؛ بعد از تقسیم، مخصوص همان قسمت می‌شود. مگر درصورت شرط خلاف، که حسب قاعده لزوم وفا به شروط و عهود، لازم الوفا خواهد بود.

سوابق فقهی

اگر دو شریک تقسیم کنند؛ و در هر حصه ای، اتاقی قرار بگیرد؛ و قبلاً آب یکی از اتاق ها بر دیگری جاری می شده است؛ شریک دوم، حق منع او را ندارد. مگراینکه در وقت قسمت، شرط کنند که آب را از آن بگرداند. و مثل آن، جایی است که راه اتاقی که برای یکی، واقع شده است؛ در نصیب دیگری از خانه باشد.