ماده ۵۱۰ قانون آیین دادرسی مدنی
اگر معسر فوت شود، ورثه نمی توانند از حکم اعسار هزینه دادرسی مورث استفاده نمایند، لکن فوت مورث درهریک از دادرسیهای نخستین و تجدید نظر و فرجام مانع جریان دادرسی در آن مرحله نیست و هزینه دادرسی از ورثه مطالبه می شود، مگرآنکه ورثه نیز اعسار خود را ثابت نمایند.
توضیح واژگان
معسر : معسر به فردی گفته می شود که یا دارایی او تکافوی پرداخت هزینه دادرسی را نکند و یا با وجود اینکه فرد مالکیت اموالی را دارد ، اما به آن ها دسترسی ندارد تا بتواند آن ها را مورد استفاده قرار دهد 144386/ و در فقه معسر به معنای مفلس به کار رفته است و کسی که مفلس است در کلام برخی فقها محجور دانسته شده است.144387
پیشینه
این ماده در قانون آیین دادرسی مدنی سال 1290 مشابهی نداشته است 700092/ 141674/ اما مشابه مفاد آن ذیل ماده 704 قانون آیین دادرسی مدنی سال 1318 پیش بینی شده بود.700091/
نکات توضیحی و تفسیری دکترین
استقلال دارای هر فرد موجب می شود تا توانایی افراد برای پرداخت هزینه دادرسی ممکن باشد و لذا ممکن است مورث در دادرسی معسر شناخته شود اما ورثه او دارای تمکن مالی بوده و معسر نباشد ، بنابراین مطابق این ماده اعسار به ورثه منتقل نمی شود و اصل بر تمکن ورثه خواهد بود.588393/29317/این ماده با ماده 105 این قانون تعارض نداشته چراکه مطابق ماده 105 با فوت شخص دادرسی متوقف می شود اما با معرفی ورثه به جریان می افتد ، اما ماده 510 این قانون پرداخت نشدن هزینه دادرسی در فرض فوت معسر را مانع جریان دادرسی ندانسته و هزینه دادرسی از ورثه مطالبه می شود.334275/ مگر اینکه ورثه نیز اعسار خویش را ثابت نمایند. البته این ماده در مورد نحوه مطالبه هزینه دادرسی از ورثه سکوت کرده است بنابراین در این مورد نیز باید مطابق ماده 54 قانون آیین دادرسی مدنی عمل می شود.144423/144420/
مصادیق و نمونه ها
- ممکن است شخص مورث فاقد دارایی مثل کاسب کم در آمد بوده باشد و معسر شناخته شود ولی ورثه هریک شاغل در مشاغل مهم با حقوق های کافی و مزایای گوناگون باشند.290317/