ماده ۷۴۵ قانون مدنی
هر کس شخصی را از تحت اقتدار ذی‌حق یا قائم‌مقام او بدون رضای او خارج کند در حکم کفیل است و باید آن شخص را حاضر کند والا باید از عهده‌ی حقی که بر او ثابت شود بر آید.
توضیح واژگان
کفالت : در اصطلاح فقهی عبارت است از عقدی که به موجب آن کفیل تعهد می کند که مکفول را در وقت و زمان معینی مقابل مکفول له حاضر نماید.983773
نکات توضیحی وتفسیری دکترین
تعهدی که بر عهده کفیل مطابق این ماده قرار می گیرد ریشه قراردادی نداشته و قانون بر عهده وی قرار می دهد و لذا وی را کفیل حکمی یا قهری می نامند . در توجیه این مسئولیت می تواند گقت کسی که مکفول را فراری می دهد بدین وسیله موجب ورود خسارت به دیگری شده و از باب قاعده لاضرر باید آن را جبران نماید.665449/ در مورد اینکه آیا برای کفیل حکمی ، رضای مدیون برای فرار به منزله اذن در پرداخت بوده و بعد از پرداخت می تواند به او رجوع کند ، اختلاف نظر وجود دارد. و عدم امکان رجوع به مکفول عنه ( مدیون ) بر مبنای اذن ترجیح دارد. ولی به عنوان استفاده بدون جهت رجوع ممکن می باشد.24629/489063/
زندانبانی که زندانی را برهاند مشمول حکم این ماده خواهد بود.633850/428577/ طفل یا دیوانه یا سفیه نیز مطابق ماده 1216 مشمول این ماده بوده پراکه مسئولیت مدنی که از موارد ضمان قهری می باشد حکم وضعی بوده و در احکام وضعی ، فرق بین محجور و غیر محجور نیست.633479/در کلیه موارد رهاننده و رهانیده مسئولیت تضامنی دارند.
سوابق و مستندات فقهی
چنانچه شخصی ، طرف دعوا را با زور از دست صاحب حق ، فراری دهد اگر طرف دعوا قاتل باشد باید او را حاضر کند یا دیه را بپردازد.333706/
مصادیق و نمونه ها
- طلبکار ، مدیون متمرد از پرداخت دین خود را نزد حاکم می برد و در راح ثالثی به عنف و تهدید او را از دست طلبکار فراری می دهد ، این شخص ضامن است و باید مدیون را احضار کند.51102/