ماده ۳۸۲ قانون آیین دادرسی کیفری
دادگاه كيفري يك فقط در صورت صدور كيفرخواست و در حدود آن مبادرت به رسيدگي و صدور رأي مي كند ، مگر در جرائمي كه مطابق قانون لزوماً به طور مستقيم در دادگاه كيفري يك مورد رسيدگي واقع مي شود . در اين صورت ، انجام تحقيقات مقدماتي مطابق مقررات بر عهده دادگاه كيفري يك است .
فلسفه و مبانی نظری ماده
این ماده مبتنی بر اصل محدودیت دادگاه به کیفرخواست و حدود دعوا است. اصل فوق در راستای حفظ تفکیک ایجاد شده میان مقامات تعقیب و تحقیق بوده و نقض آن با توجه به اهمیت این اصل در حفظ نظم عمومی، بطلان رأی را به همراه می آورد.2276428این بطلان نیازمند ایراد طرفین دعوا نبوده و قابل استناد در دوان عالی کشور است.2276432
نکات توضیحی تفسیری دکترین
در نظام های آیین دادرسی کیفری مختلف، طرح پرونده ها در دادگاه به دو صورت امکانپذیر است:1-طرح پرونده در دادگاه به طور مستقیم 2- طرح دعوا به موجب کیفرخواست. به نظر می رسد کیفرخواست را باید به عنوان یک اصل برای رسیدگی در دادگاه های کیفری یک به رسمیت شناخت.3427816به موجب این ماده، کیفرخواست شفاهی و یا قرار جلب به دادرسی به تنهایی نمی تواند اساس رسیدگی در دادگاه کیفری یک باشد.4707124 همچنین مقصود از عبارت « جرائمي كه مطابق قانون لزوماً به طور مستقيم در دادگاه كيفري يك مورد رسيدگي واقع مي شود»، جرایم مذکور در تبصره ماده 285 و نیز ماده 306 است.4707160 در مرحله رسیدگی در دادگاه نیز باید تأکید کرد محاکم فقط ناگزیر از رسیدگی به اتهامات مطروحه در خود کیفرخواست هستند.3873036 البته دادگاه الزامی به پیروی از کیفرخواست دادسرا در خصوص تطبیق عمل ارتکابی با قانون و نیز تعیین مجازات و تخفیف یا تشدید آن ندارد.2882408
رویه قضایی
به موجب رای صادره از شعبه 4 دادگاه تجدید نظر استان تهران، مورخ 1391/11/24 اگر دادستان از باب جنبه عمومی جرم ضرب و جرح تقاضای مجازات ننموده باشد، اقدام دادگاه بدوی در این خصوص خارج از حدود کیفرخواست بوده و موجب نقض دادنامه است.5336188
مواد مرتبط
بخشنامه 1/86/6973 مورخ 1386/6/31 با موضوع رعایت موارد قانونی در رسیدگی ها 3540808