ماده ۲۷۳ قانون آیین دادرسی مدنی

از ویکی حقوق
نسخهٔ تاریخ ‏۱ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۲۳:۱۰ توسط Wikihagh admin (بحث | مشارکت‌ها) (Wikihagh admin صفحهٔ ماده 273 قانون آیین دادرسی مدنی را به ماده ۲۷۳ قانون آیین دادرسی مدنی منتقل کرد: فارسی سازی نویسه ها)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

چنانچه خوانده از ادای سوگند امتناع ورزد و سوگند را به خواهان واگذار نماید، با سوگند وی ادعایش ثابت می‌شود ودرصورت نکول ادعای او ساقط و به موجب آن حکم صادر می‌گردد.

توضیح واژگان

قسم مدعی: قسمی که مدعی بدون بینه پس از اسحلاف از خوانده و رد یمین از طرف خوانده به خواهان اداء کند. ۸۶۷۱۳

نکول: منظور از نکول خودداری از ادای سوگند است، در بخش انتهایی این ماده نکول خواهان مورد حکم قرار گرفته، لذا اگر خواهان سوگند رد شده از مدعی را ادا ننماید ادعای او ساقط می‌شود. ۱۱۸۵۵۳

یمین مردوده :: در صورتی که مدعی بینه نداشته باشد و استحلاف مدعی علیه کند و مدعی علیه از مدعی بخواهد که سوگند بر صحت دعوی خود ادا نماید، سوگند مدعی را یمین مردوده گویند. ۸۶۷۱۴

پیشینه

در اصول محاکمات لبنان نیز قواعد سوگند مطابق این ماده می‌باشد. ۵۴۴۳۰۶

این ماده در قوانین آیین دادرسی مدنی سال‌های ۱۲۹۰ و ۱۳۱۸ مشابهی ندارد. ۶۹۹۵۸۸

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

شخصی که بدواً سوگند متوجه او شده‌است می‌تواند از اتیان سوگند سر باز زده، آن را به درخواست کننده رد نماید ۱۲۸۳۰۶۶ سوگند درخواست کننده مشروط به اذن حاکم بوده و اثبات ادعای وی با سوگند در موردی است که درخواست کننده اصیل باشد۱۴۳۲۸۴/مشروط بر اینکه موضوع سوگند، مشترک میان آن دو باشد مانند دینی که یکی ادعای وجود و دیگری ادعای عدم آن را می‌کند اما اگر موضوع سوگند مصوص شخصی باشد که درخواست اتیان سوگند از وی شده‌است حق ندارد آن را به درخواست کننده رد کند. ۳۰۶۷۹۲

منظور از نکول خودداری از ادای سوگند است، در بخش انتهایی این ماده نکول خواهان مورد حکم قرار گرفته، لذا اگر خواهان سوگند رد شده از مدعی را ادا ننماید ادعای او ساقط می‌شود. ۱۱۸۵۵۳

رد سوگند یک عمل ارادی یک طرفه می‌باشد و مانند درخواست سوگند، بایدواجد شرایط قانونی باشد، از جمله این شرایط این است که با اراده کامل صورت گیرد ولذا رد سوگند توسط اشخاص فاقد اهلیت یا مجبور پذیرفته نمی‌شود. ۳۰۶۷۹۳

در میان فقها اختلاف نظر وجود دارد که آیا یمین مردوده در حکم اقرار است یا شهادت؟ به نظر می‌رسد سوگند دلیل مستقلی است و رد کردن آن هم، دلیل جداگانه ای محسوب می‌شود. ۱۴۰۱۱۵/۳۱۲۴۷۷

سوابق و مستندات فقهی

در صحیحهٔ جمییل بن دراج از امام صادق (ع) استناد کرد که بر طبق این روایت اگر مدعی اقامه بینه نکند و منکر قسم را به او رد نماید (یمین مردوده) ولی مدعی از ادای سوگند خودداری کند دیگر حقی در مورد دعوا نخواهد داشت .۶۰۵۲۵/۶۹۷۵۴۹/۶۹۷۵۵۱/۹۵۸۵۶۶