ماده ۴۶ قانون مدنی

حق انتفاع ممکن است فقط نسبت به مالی برقرار شود که استفاده از آن با بقای عین ممکن باشد اعم از این که مال مزبور منقول باشد یا غیرمنقول و مشاع باشد یا مفروز.

توضیح واژگان

حقی که به موجب آن، دارنده حق بدون تملک منفعت مال، می‌تواند از عین مال غیر بهره‌مند گردد؛ حق انتفاع گویند. (۲۰۹۰۳)

پیشینه

در حقوق فرانسه و اتیوپی، ایجاد حق انتفاع، نسبت به اموالی که انتفاع از آنها، موجب فنای مال می‌گردد؛ امکانپذیر است. (۴۶۲۹۰)

کلیات توضیحی تفسیری دکترین

اموالی که با یک بار مصرف، از بین نمی‌روند را، نمی‌توان موضوع حق انتفاع قرار داد. (۳۲۳۵)

مالی که با یک بار مصرف، از بین برود؛ می‌تواند موضوع تملیک یا اباحه، واقع گردد. (۲۲۷۷۱)

حق انتفاع، نسبت به همه اموال نابودشدنی منتفی نیست؛ بلکه تنها اموالی که با اولین استفاده، از بین می‌روند؛ نمی‌توانند موضوع حق انتفاع قرار گیرند. (۱۳۱۲۱۹)

سوابق فقهی

موضوع حق انتفاع، باید تا پایان زمان مورد توافق طرفین، از قابلیت بقا برخوردار باشد. (۸۸۸۲۱۹)

انتقادات

دو اصطلاح «ممکن است» و «فقط» در متن ماده، با یکدیگر تعارض داشته؛ و باعث فهم دو احتمال متفاوت از ماده می‌گردد. (۴۶۴۶۹)