ماده ۱۷۹ قانون آیین دادرسی کیفری

متهمي كه بدون عذر موجه حضور نيابد يا عذر موجه خود را اعلام نكند ، به دستور بازپرس جلب مي شود . تبصره ماده 179: در صورتي كه احضاريه ، ابلاغ قانوني شده باشد و بازپرس احتمال دهد كه متهم از احضاريه مطلع نشده است ، وي را فقط براي يك بار ديگر احضار مي نمايد .

توضیح واژگان

جلب در لغت به معنای دستگیر کردن و در اصطلاح حقوقی به معنای آوردن و هدایت کردن متهم نزد مقامات صالح قضایی، بدون مجوز نگهداری وی در محل معین است.

پیشینه

سابقاً ماده 117 قانون آیین دادرسی کیفری (مصوب 1378) در این خصوص وضع شده بود.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

جلب متهم در موارد مختلفی ممکن است صورت گیرد. یکی از این موارد، حالتی است که در آن متهم طبق اصل، برای تفهیم اتهام احضار شده و با این وجود در وقت مقرر حضور نیافته و جهات عذر موجه خود را نیز ارسال نداشته یا در فرض ارسال، این جهات موجه تشخیص داده نشده اند. در واقع در این جا می توان از دستور جلب سخن به میان آورد که به معنای دستور دستگیری شخص احضار شونده از طریق مأمور ضابط است. به عبارت دیگر نتیجه عدم حضور متهم را باید جلب او دانست. پس در مرحله نخست شرایط جلب متهم را می توان بدین شرح برشمرد:

1-تعیین وقت و ابلاغ آن به متهم از طریق احضاریه

2-عدم حضور متهم در موعد مقرر

3-عدم ذکر علت موجه عدم حضور به صورت کتبی

همچنین جلب متهم منوط به وجود شواهدی مبنی به ارتکاب جرم از سوی او است. لذا در فرض عدم حضور متهم پس از ابلاغ احضار نامه نیز در صورت عدم احراز این دلایل، امکان جلب وی میسر نیست. همچنین این جلب را باید توسط برگ جلب انجام داد. همچنین این برگ باید به شخص متهم ابلاغ گردد. همچنین جلب متهم همواره لازم نیست مسبوق به احضار وی باشد. دستور جلب فقط در خصوص شاهد و متهم امکان پذیر بوده و شخص شاکی را نمی توان جلب کرد. عده ای معتقدند قرار جلب متهم باید بلافاصله و بدون هیچگونه تشریفاتی اجرا شود. اگرچه اختیارات مقامات تحقیق در صدور و اجرای دستور جلب بسیار وسیع است، اما مقتضای رعایت شأن قاضی، رعایت موازین قانونی و حیثیت افراد در این خصوص بوده و جلب باید بجز موارد فوری در روز انجام شود.

رویه قضایی

به موجب حکم شماره 1174-1312/10/27 عدم جلب متهم در صورت عدم حضور و عدم ارسال گواهی عدم امکان حضور، تخلف است.