ماده ۱۴ قانون مدیریت بحران کشور
وظايف دستگاھھا و نھادھاي مسؤول در مديريت بحران عبارت است از: الف ـ وزارتخانه ھاي آموزش و پرورش، علوم، تحقيقات و فناوري و بھداشت، درمان و آموزش پزشكي موظفند با ھمكاري جمعيت ھلال احمر جمھوري اسلامي ايران و سازمان آموزش فني و حرفه اي كشور و بر اساس استانداردھاي سازمان، نسبت به طراحي و ارائه واحد درسي «آمادگي در مقابل حوادث و سوانح» در قالب برنامه آموزشي مدارس، دانشگاھھا و مؤسسات پژوھشي اقدام كنند. گذراندن اين درس براي تمامي دانش آموزان و دانشجويان الزامي است. ب ـ جمعيت ھلال احمر جمھوري اسلامي ايران موظف است: ١ـ با ھمكاري شوراھاي اسلامي شھر و روستا، شھرداري ھا، دھياري ھا، سازمان صدا و سيماي جمھوري اسلامي ايران، وزارت فرھنگ و ارشاد اسلامي، سازمان ھاي مسؤول در امور فرھنگي و تبليغي و ستاد كل نيروھاي مسلح و بر اساس استانداردھاي سازمان، نسبت به آموزش آحاد جامعه و سازمان ھاي مردم نھاد در برابر حوادث و سوانح اقدام كند. ٢ـ با ھمكاري وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشكي، وزارت كشور، نيروھاي مسلح، شوراھاي اسلامي شھر و روستا، شھرداري ھا، دھياري ھا، فدراسيون ھاي ورزشي از جمله نجات غريق و غواصي و كوھنوردي و صعودھاي ورزشي و بر اساس استانداردھاي سازمان، نسبت به نجات آسيب ديدگان از حوادث و سوانح و انتقال آنھا به مراكز درماني، اسكان اضطراري و تأمين مايحتاج ايشان تا رفع نياز و ذخيره اقلام امدادي مربوط به خدمات مذكور اقدام كند. 3ـ با ھمكاري كميته امداد امام خميني(ره)، سازمان بسيج مستضعفين، سازمان بھزيستي كشور، وزارت امور خارجه و ساير دستگاھھاي مرتبط موضوع ماده (2) اين قانون، اقدامات لازم در زمينه جذب، ھدايت و توزيع كمكھاي غيردولتي داخلي و خارجي را با رعايت اصل ھشتادم (80) قانون اساسي انجام دھد. ھرگونه دخل و تصرف، استفاده و تصاحب كمكھاي يادشده توسط اشخاص حقيقي و حقوقي به صورت غيرمجاز ممنوع است و به عنوان عمل مجرمانه تصرف غيرقانوني در اموال عمومي يا دولتي محسوب شده و مرتكب برابر قانون مجازات اسلامي مجازات مي شود. پ ـ وزارت نيرو موظف است: 1ـ با ھمكاري وزارت جھاد كشاورزي و وزارت كشور (سازمان شھرداري ھا و دھياري ھاي كشور)، ساز و كارھاي لازم جھت كنترل آبھاي سطحي(سيلاب) در سطح ملي و استاني را ايجاد كند. 2ـ با ھمكاري وزارت جھاد كشاورزي، سازمان ھواشناسي كشور و ساير دستگاھھاي مرتبط موضوع ماده (2) اين قانون، نسبت به پيشگيري از خشكسالي اقدامات لازم را انجام دھد. 3ـ نسبت به ذخيره سازي آب براي شرايط اضطراري اقدام كند. 4ـ با ايجاد زير ساخت ھاي مناسب و ايمن، ساز و كارھاي لازم جھت تأمين آب و برق مراكز جمعيتي در شرايط اضطراري را با ھمكاري وزارت كشور برنامه ريزي و اعمال كند. ت ـ وزارت علوم، تحقيقات و فناوري از طريق مؤسسات وابسته از جمله مؤسسه ژئوفيزيك، پژوھشگاه بين المللي زلزله شناسي و مھندسي زلزله، پژوھشگاه ملي اقيانوس شناسي و علوم جوي موظف است: 1ـ با ھمكاري سازمان ھواشناسي (پژوھشكده ھواشناسي و اقليم شناسي) و انجمن ھاي علمي نسبت به توسعه تحقيقات، مطالعات و شبكه ھاي اطلاعاتي تخصصي درباره پيشگيري و كاھش خطر حوادث و سوانح اقدام كند. 2ـ به منظور پيش بيني دقيق و ھشدار به ھنگام وقوع مخاطرات زمين ساخت، با ھمكاري وزارت راه و شھرسازي (مركز تحقيقات راه، مسكن و شھرسازي، پژوھشكده ھواشناسي و اقليم شناسي)، وزارت جھاد كشاورزي (سازمان جنگل ھا، مراتع و آبخيزداري كشور)، وزارت صنعت، معدن و تجارت (سازمان زمين شناسي و اكتشافات معدني كشور) و ساير دستگاھھاي مرتبط موضوع ماده (2) اين قانون، نسبت به ايجاد يا تقويت مراكز پايش و ھشدار زلزله، آتشفشان، سونامي و لغزش زمين در كشور اقدام كند. ث ـ وزارت راه و شھرسازي موظف است: 1ـ با ھمكاري وزارت كشور و نيروي انتظامي جمھوري اسلامي ايران ساز و كارھاي مناسب براي اعمال مديريت يكپارچه حمل و نقل و عبور(ترانزيت) شريان ھاي مواصلاتي و ھمچنين ايمن سازي قطارھاي شھري در شرايط اضطراري را برنامه ريزي و عملياتي كند. ٢ـ با ھمكاري وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشكي به منظور ايمن سازي مراكز درماني اقدام كند. ٣ـ از طريق بنياد مسكن انقلاب اسلامي با ھمكاري شھرداري ھا، دھياري ھا، وزارت كشور(سازمان شھرداري ھا و دھياري ھاي كشور) و ستاد كل نيروھاي مسلح در چھارچوب برنامه ملي بازسازي و بازتواني، ضمن آواربرداري مستحدثات و اماكن آسيب ديده، در بازسازي مناطق روستايي آسيب ديده از حوادث و سوانح، به گونه اي عمل كند كه با اطمينان از ساخت واحدھاي مسكوني مقاوم در مناطق ايمن، فرھنگ، آداب و رسوم، اقليم و مصالح بومي منطقه رعايت شود. 4ـ از طريق سازمان ھواشناسي كشور اقدامات ذيل را انجام دھد: 4ـ 1ـ به منظور پيش بيني دقيق و ھشدار به ھنگام وقوع مخاطرات آب و ھوايي، با ھمكاري وزارت جھادكشاورزي و ساير دستگاھھاي مرتبط موضوع ماده (2) اين قانون، نسبت به ايجاد مركز پايش و ھشدار بھمن، طوفان، گردباد، صاعقه، تگرگ، موج گرما (باد و باد گرم) و سرما در كشور اقدام كند. 4ـ 2ـ با ھمكاري وزارت نيرو و وزارت جھاد كشاورزي شبكه پايش و ھشدار سيل در سطح كشور را تكميل كند. 4ـ 3ـ به منظور پيش بيني دقيق و اعلام ھشدارھاي لازم، نسبت به تقويت مراكز پايش و ھشدار خشكسالي اقدام كند. ج ـ وزارت جھاد كشاورزي موظف است: 1ـ به منظور انجام اقدامات پيشگيرانه در زمينه ھمه گيري(اپيدمي) آفات و بيماري ھاي گياھي و جانوري و مشترك انسان و دام، مراكز پايش و ھشدار ھمه گيري (اپيدمي) آفات و بيماري ھاي گياھي و حيواني و مشترك انسان و دام را با مشاركت سازمان ھواشناسي، وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشكي، وزارت نيرو و ساير دستگاھھا و نھادھاي مرتبط با موضوع ماده (2) اين قانون ايجاد كند. 2ـ با ھمكاري نيروھاي مسلح، نسبت به اطفاي حريق در جنگلھا و مراتع اقدام كنند. چ ـ سازمان صدا و سيماي جمھوري اسلامي ايران موظف است: ١ـ با مشاركت جمعيت ھلال احمر جمھوري اسلامي ايران و بر اساس استانداردھاي سازمان، نسبت به تھيه برنامه ھاي آموزشي براي ارتقاي سطح آگاھي مردم در برابر بحران اقدام كند. ٢ـ با ھماھنگي سازمان نسبت به اعلام ھشدارھاي لازم و اطلاع رساني آگاھانه به مردم در خصوص مخاطرات و بحران ھا اقدام كند. ح ـ وزارت امور اقتصادي و دارايي(بيمه مركزي) موظف است با ھماھنگي سازمان و ھمكاري دستگاھھاي مرتبط با موضوع ماده (2) اين قانون، ساز و كارھاي لازم جھت گسترش بيمه حوادث و سوانح با اولويت آتش سوزي، سيل و زلزله را فراھم كند. خ ـ وزارت نفت موظف است با ھمكاري وزارت كشور، با ايجاد زير ساخت ھاي مناسب و ايمن، براي ذخيره مناسب حاملھاي انرژي (گاز، نفت سفيد، بنزين و گازوئيل) و تأمين سوخت مورد نياز مناطق آسيب ديده در شرايط اضطراري اقدام كند. د ـ وزارت كشور موظف است: 1ـ با ھمكاري ستاد كل نيروھاي مسلح نسبت به انتظام امور و تأمين امنيت جاني و مالي مردم و سازمان ھاي مسؤول در شرايط اضطراري اقدام كند. 2ـ از طريق سازمان شھرداري ھا و دھياري ھاي كشور اقدامات ذيل را انجام دھد: 2ـ 1ـ با ھمكاري نيروي انتظامي و وزارت راه و شھرسازي، ساز و كارھاي لازم براي اعمال مديريت تردد (ترافيك) در شھرھا و روستاھاي آسيب ديده را اتخاذ و اجراء كند. 2ـ 2ـ با ھمكاري سازمان پزشكي قانوني، نيروي انتظامي و متوليان ديني و مذھبي موضوع اصول دوازدھم (12) و سيزدھم (13) قانون اساسي براي انتقال، تشخيص ھويت و تدفين متوفيان ناشي از وقوع بحران با رعايت آداب محلي و مذھبي ايشان اقدام كند. 2 ـ 3ـ براي توسعه ايمني، اطفاي حريق، جست و جو و نجات آسيب ديدگان از حوادث شھري و روستايي در مراكز جمعيتي اقدام كند. ذ ـ وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات موظف است با ھماھنگي سازمان و با ھمكاري وزارت كشور نسبت به ايجاد زير ساخت ھاي لازم جھت تأمين ارتباطات (ماھواره اي، باسيم، تلفن ھمراه و بي سيم اعم از صوتي و تصويري) در شرايط اضطراري اقدام كند؛ به گونه اي كه قادر به حفظ ارتباطات از ابتداء تا انتھاي شرايط مذكور باشد. ر ـ وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشكي موظف است: ١ ـ نسبت به ذخيره سازي دارو، واكسن و تجھيزات پزشكي جھت درمان آسيب ديدگان از حوادث و سوانح در شرايط اضطراري اقدام كند. 2ـ نسبت به كمكھاي اوليه، تخليه و انتقال مصدومين با تعداد زياد و درمان آنھا با ھمكاري دستگاھھاي مرتبط موضوع ماده (2) اين قانون، اقدام كند. ٣ـ به منظور پيش بيني دقيق، ھشدار به موقع و انجام اقدامات پيشگيرانه در زمينه ھمه گيري(اپيدمي) بيماري ھاي انساني، نسبت به ايجاد مراكز پايش و ھشدار با ھمكاري وزارت جھاد كشاورزي و سازمان حفاظت محيط زيست اقدام كند. ۴ـ با ھمكاري جمعيت ھلال احمر جمھوري اسلامي ايران، سازمان بھزيستي كشور و ستاد كل نيروھاي مسلح، ساز و كار ھاي لازم جھت تأمين بھداشت و درمان (جسمي و روحي) آسيب ديدگان در شرايط اضطراري را برنامه ريزي و اعمال كند. ز ـ ستاد كل نيروھاي مسلح موظف است: ١ـ با ھمكاري وزارت دفاع و پشتيباني نيروھاي مسلح، ساز و كار ھاي لازم جھت اطفاي حريق ھوايي در سطح كشور را اتخاذ و اجراء كند. ٢ـ جھت پشتيباني از سازمان ھاي امدادي در شرايط اضطراري، يگانھاي ويژه اي در سطح كشور تشكيل داده و مطابق با استانداردھاي سازمان نسبت به آموزش و تأمين تجھيزات مناسب براي آنھا اقدام كند؛ به گونه اي كه اين يگانھا بتوانند در كوتاھترين فاصله زماني پس از وقوع حوادث و سوانح، ضمن اطلاع رساني به رئيس ستاد، به محل بحران اعزام شوند و اقدامات امدادي و حفاظتي را تا اعلام كتبي رفع نياز توسط رئيس ستاد، به انجام رسانند. ٣ـ نسبت به پذيرش، راھبري و نظارت عملياتي گروھھاي امدادي كه از نيروھاي مسلح كشورھاي ديگر به محل بحران اعزام مي شوند، اقدام كند. ژ ـ وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي موظف است به منظور كاھش خطر حوادث و سوانح، از طريق سازمان آموزش فني و حرفه اي كشور براي آموزش و توسعه مھارت ھاي نيروي انساني در حوزه ساخت و ساز اقدامات لازم را انجام دھد. س ـ وزارتخانه ھاي نفت، نيرو، صنعت، معدن و تجارت، جھاد كشاورزي، بھداشت، درمان و آموزش پزشكي، دفاع و پشتيباني نيروھاي مسلح و سازمان انرژي اتمي مسؤوليت رعايت ايمني در نگھداري، حمل و مصرف مواد خطرناك در حوزه وظايف دستگاه متبوع خود را بر عھده دارند. تبصره ـ آيين نامه اجرائي اين بند به پيشنھاد مشترك وزارت كشور (سازمان مديريت بحران كشور) و سازمان حفاظت محيط زيست، ظرف مدت شش ماه از لازم الاجراءشدن اين قانون به تصويب ھيأت وزيران مي رسد. ش ـ وزارت راه و شھرسازي، سازمان نظام مھندسي ساختمان، شھرداري ھا و دھياري ھا موظفند در اجراي قوانين و مقررات مربوط به مقاوم بودن ساختمان ھا، استانداردھاي سازمان را اعمال كنند. ص ـ مسؤوليت ھاي سازمان ھاي نيروھاي مسلح در حوادث غيرمترقبه و نحوه ورود و نقش آفريني، ميزان و چگونگي به كارگيري نيروي انساني و منابع و امكانات آنھا در حوادث مذكور، مبتني بر اصل يكصد و چھل و ھفتم (147) قانون اساسي، مطابق آيين نامه اي خواھد بود كه توسط ستادكل نيروھاي مسلح با ھماھنگي دولت تھيه شده و به تصويب فرمانده معظم كل قوا مي رسد. ض ـ وزارت راه و شھرسازي (مركز تحقيقات راه، مسكن و شھرسازي) موظف است: ١ـ با رعايت ضوابط شوراي عالي معماري و شھرسازي، نقشه حريم گسلھا را با اولويت كلانشھرھا به ھمراه دستورالعمل ھاي فني نحوه ساخت و ساز در حريم گسلھا تھيه كند. ٢ـ نقشه ھاي پھنه بندي خطر زلزله، خطرپذيري (ريسك) لرزه اي در سطوح ملي، استاني و شھري را تھيه و تصويب كند و نقشه ھاي طرحھاي تفصيلي شھري را بر آن اساس مورد بازبيني قرار دھد. ٣ـ سامانه ھاي پاسخ سريع زلزله را از طريق توسعه شبكه ملي شتاب نگاري كشور در كلانشھرھا راه اندازي كند. 4ـ مناطق (زون ھاي) با خطر فرو ريزش و فرو نشست را با در نظر گرفتن اثرات قنوات، گودبرداري، حفاري ھاي زير سطحي و مواردي از اين قبيل در حوزه ھاي شھري و در مسير سامانه ھاي حمل و نقل جاده اي و ريلي و در فرودگاھھا و بنادر تعيين و تمھيدات مھندسي در خصوص مقابله با فرو ريزش ھاي شھري و فرونشست زمين را با ھدف تدوين ضوابط و آيين نامه ھاي مرتبط فراھم كند. 5 ـ ارزيابي ايمني ساختمان ھاي مھم و بلند مرتبه با كاربري ھاي مختلف را با اولويت بندي كلانشھرھا در برابر آتش سوزي، زلزله، فرو نشست و فرو ريزش زمين انجام دھد. 6 ـ ارزيابي آسيب پذيري و اولويت بندي نشانھاي (المانھاي) حمل و نقل ھوايي، دريايي، ريلي و جاده اي را از ديدگاه خطر زلزله، فرو نشست، فرو ريزش زمين با ھدف شروع اقدامات اجرائي و ارتقاي تاب آوري آنھا انجام دھد. 7 ـ با ھمكاري وزارتخانه ھاي نفت، نيرو و ارتباطات و فناوري اطلاعات، قرارگيري شريان ھاي حياتي و مجموعه ھاي مرتبط با سازمان ھاي دولتي و شركتھا را در حريم گسلھا و مناطق (زون ھاي) با خطر بالاي زلزله، فرو نشست و فرو ريزش زمين ارزيابي نموده و موارد را جھت شروع اقدامات اجرائي ارائه دھد. تبصره ـ منابع لازم براي ايجاد يا تقويت مراكز پايش و ھشدار موضوع جزء (2) بند «ت»، جزء (1) بند «ج» و جزء (3) بند «ر» و ھمچنين براي ايمن سازي مراكز درماني در جزء (2) بند «ث» اين ماده از محل اعتبارات موضوع ماده (16) اين قانون تأمين مي شود.