ماده ۵۹۳ قانون مدنی

ضرری که مانع از تقسیم می‌شود عبارت است از نقصان فاحش قیمت به مقداری که عادتاً قابل مسامحه نباشد.

توضیح واژگان

تقسیم در لغت، یعنی جدانمودن، قسمت کردن، بخش کردن، و بهره کردن چیزی.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

درخواست تقسیم باید عقلایی باشد؛ زیرا شرع و عرف، از تقسیم لغو و بیهوده حمایت نمی‌نمایند.

ضرری که مانع از تقسیم می‌شود؛ عبارت است از نقصان فاحش قیمت، به مقداری که عادتاً قابل مسامحه نباشد. و تشخیص این امر با حاکم است

نفی ضرر، که مصلحت زیربنایی مواد تقسیم و افراز اموال مشاع، می‌باشد را، باید به عنوان یکی از مصالح قانونی پذیرفت.

حکم این ماده را، می‌توان به عنوان یکی از مصادیق موانع تقسیم پذیرفت. مواردی نظیر توافق شرکا بر عدم تقسیم، یا مخالفت مقررات شهرداری، نسبت به تقسیم املاک کمتر از مساحت معین را نیز، نمونه‌هایی از ممنوعیت‌های قانونی تقسیم است.

سوابق فقهی

ضرری که مانع از تقسیم می‌شود؛ عبارت است از نقصان فاحش قیمت، به مقداری که عادتاً قابل مسامحه نباشد. حتی اگر مال را به‌طور کلی از مالیت نیندازد.

رویه‌های قضایی

به موجب دادنامه شماره ۳۸۲ مورخه ۲۴/۵/۱۳۶۳ شعبه ۲۲ دیوان عالی کشور، تقسیمی که ملک را، از حیز انتفاع، قابلیت استفاده و ارزش مالی خارج نماید؛ صحیح نیست.