ماده ۱۵۷ قانون مجازات اسلامی

مقاومت در برابر قوای انتظامی و دیگر ضابطان دادگستری در مواقعی که مشغول انجام وظیفه خود باشند، دفاع محسوب نمی شود لکن هرگاه قوای مزبور از حدود وظیفه خود خارج شوند و حسب ادله و قرائن موجود خوف آن باشد که عملیات آنان موجب قتل، جرح، تعرض به عرض یا ناموس یا مال گردد، دفاع جایز است.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

اصل بر این است که قوای انتظامی در حال انجام وظیفه خود هستند و دفاع در مقابل آنان مشروع نیست و باید خلاف آن را ثابت کرد. و مقاومت در برابر نیروهای انتظامی که در حال انجام وظیفه قانونی خود هستند نه تنها دفاع محسوب نمیشود بلکه ممکن است به موجب ماده 607 قانون مجازات اسلامی قابل تعقیب باشد.بنابراین حمله باید نامشروع باشد تا دفاع در مقابل آن مشروع به حساب بیاید.این شرط به نیروهای انتظامی اختصاص ندارد و هرکس عمل مشروعی انجام دهد،دفاع در مقابل او دفاع مشروعی نیست.با این وجود در مقابل اقدامات قهرآمیز ماموران که موجب قتل یا جرح یا تعرض به عرض یا ناموس نباشد،مقاومت بدنی جایز نیست و افرادی که مورد عملیات قهریه ماموران واقع میشوند،باید به مراجع صالحه شکایت کنند.همچنین تجاوز ماموران نسبت به اموال یا آزادی تن افراد،موجب مشروعیت دفاع نخواهد بود و ممکن است دفاع کننده بتواند از کیفیات مخففه استفاده بکند.

مواد مرتبط

ماده 2 قانون حمایت قضایی از بسیج مصوب 1371

ماده 15 قانون مسئولیت مدنی