ضماتننامه کالا یا خدمات
ضمانتنامه كالا يا خدمات (حقوق مصرف) سندي است كه توليدكننده، واردكننده، عرضه كننده يا تعميركننده هر دستگاه فني به خريدار يا سفارش دهنده كالا و خدمات مي دهد تا چنانچه ظرف مدت معين عيب يا نقص فني در كالاي فروخته شده يا خدماتي كه انجام گرديده مشاهده شود، نسبت به رفع عيب، يا تعويض قطعه يا قطعات معيوب و يا دستگاه بدون أخذ وجه و يا پرداخت خسارات وارده اقدام كند. (تعریف قانونی مندرج در بند 3 از ماده یک قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان مصوب 1388)
در خصوص ضمانت نامه، پاره ای از الزامات قانونی بدین شرح می باشند:
1- عرضه كنندگان كالا و خدمات مکلفند ضمانت نامه اي را كه دربردارنده مدت و نوع ضمانت است، به مصرف كنندگان ارائه نمايند. (بند یک ماده 3 قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان مصوب 1388)
2- در عین حال همه کالاها، نیاز به ضمانت نامه ندارند و فهرست انواع كالا و خدمات، نوع اطلاعات، نحوه اعلام آن، سقف ارزش كالا و خدماتي كه نياز به صدور ضمانتنامه دارد توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت و با همكاري وزارتخانه ها، دستگاهها و مؤسسات ذي ربط تعيين و اعلام مي شود. (تبصره 3 ذیل ماده 3 قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان مصوب 1388)
3- هر نوع توافق مستقيم يا غيرمستقيم و يا انعقاد قرارداد بين عرضه كننده، واسطه فروش و مصرف كننده كه به موجب آن تمام يا بخشي از تعهداتي كه عرضه كننده بر طبق ضمانت نامه صادره بر عهده دارد، ساقط شود و يا خلاف قانون بر عهده هر شخص حقيقي و حقوقي ديگري گذاشته شود، در برابر مصرف كننده باطل و بلااثر مي باشد. (ماده 41 آیین نامه اجرایی قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان 1388) به صورت خاص در خصوص خودرو نیز، هرنوع توافق مستقیم یا غیرمستقیم بین عرضهکننده، واسطه فروش با
مصرفکننده که به موجب آن تمام یا بخشی از تعهداتی که عرضهکننده بر طبق این قانون و یا ضمانتنامه صادره برعهده دارد ساقط نماید یا به عهده واسطه فروش یا هر عنوان
دیگری گذارده شود، در برابر مصرفکننده باطل و بلااثر میباشد (ماده 7 قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان خودرو 1386)
4. دوره تضمین و ضمانت، حسب کالا ممکن است که متفاوت باشد اما در خصوص خودرو،دوره تضمین نمیتواند کمتر از یک سال از زمان تحویل خودرو به مصرف کننده
یا کارکردی برابر با سی هزار کیلومتر(هرکدام زودتر به پایان برسد)باشد (تبصره یک ماده دو قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان خودرو 1386)
5. حدود تعهدات مرتبط با ضمانت در خصوص عموم کالاها مشمول تعریف عنوان شده در قانون حمایت از مصرف کنندگان 1388 می باشد ولی در خصوص کالای خاص خودرو، تعهدات سخت گیرانه تری پیش بینی شده است:"عرضه کننده در طول مدت ضمانت مکلف به رفع هر نوع نقص یا عیب (ناشی از طراحی، مونتاژ، تولید، یا حمل)است که در خودرو وجود داشته یا در نتیجه استفادهمعمول از خودرو، بروز نموده و با مفاد ضمانتنامه و مشخصات اعلامی به مصرفکننده مغایر بوده یا مانع استفاده مطلوب از خودرو یا نافی ایمنی آن باشد یا موجب کاهش ارزش معاملاتی خودرو شود. هزینه رفع نقص یا عیب خودرو در طول مدت ضمانت و جبران کلیه خسارات وارده به مصرفکننده و اشخاص ثالث، اعم از خسارات مالی و جانی و هزینه های درمان ناشی از نقص یا عیب(که خارج از تعهدات بیمه شخص ثالث باشد) هزینههای حمل خودرو به تعمیرگاه، تأمین خودروی جایگزین مشابه در طول مدت تعمیرات (چنانچه مدت توقف خودرو بیش از چهلوهشت ساعت باشد.) برعهده عرضهکننده میباشد.( ماده سه قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان خودرو 1386)