ماده ۶۳۴ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)

هر کس بدون مجوز مشروع نبش قبر نماید به مجازات حبس از سه ماه و یک روز تا یک سال محکوم می شود و هرگاه جرم دیگری نیز‌ با نبش قبر مرتکب شده باشد به مجازات آن جرم هم محکوم خواهد شد.

توضیح واژگان

نبش قبر عبارت است از شکافتن گور در شرایطی که در آن مرده ای قرار داشته باشد. این شکافتن باید به نحوی باشد که منجر به دیده شدن جسد شود. این واژه در ماده فوق بصورت مطلق آمده و لذا شامل نبش قبر مسلمان و غیر مسلمان است.در خصوص مرتکب جرم نبش قبر، کلماتی از قبیل «نبّاش» و «مختفی» بکار رفته است. همچنین مقصود از مجوز، همان اجازه مقام قضایی است.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

عنصر معنوی این جرم دارای سوء نیت عام است. لذا نبش قبر با هر هدفی رخ دهد مشمول این ماده است. البته نباید کندن زمین با اهدافی نظیر یافتن گنج را که ممکن است تصادفاً منجر به کشف اجساد شود مشمول این ماده دانست. گروهی این جرم را مقید به آشکار شدن جسد می دانند. بر این اساس در صورت کندن قبر و عدم شناسایی جسدی در آن، جرم فوق محقق نمی گردد. البته مذهب یا ملیت جسد تأثیری در این جرم ندارد.

در صورت ارتکاب این جرم با سایر جرایم باید آن را مشمول تعدد مادی جرایم و قاعده جمع مجازات ها دانست.

جرم مورد بحث دارای جنبه عمومی بوده و لذا تعقیب آن نیازمند شکایت شاکی خصوصی نیست. همچنین تعلیق مجازات و آزادی مشروط برای مرتکب این رفتار مجرمانه امکان پذیر است.

پیشینه فقهی

بیان شده است شخصی که با هدف سرقت کفن اقدام به نبش قبر می نمود، حضرت دستور داد تا او را با لگد بزنند تا بمیرد و موهای وی را گرفت و به زمین کوبید.