ماده ۳۱۲ قانون مجازات اسلامی

جنایات علاوه بر طرق مقرر در کتاب اول «کلیات» این قانون از طریق قسامه نیز ثابت می‌ شود.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

بر اساس این ماده قسامه برای اثبات جنایت بکار می رود. همچنین می توان به قسامه برای برائت از جنایت نیز استناد کرد. 351136 از سوی دیگر با وجه به فلسفه پیشبینی این شیوه اثبات جنایت در قانون که همان جلوگیری از هدر رفتن خون مجنی علیه است و نیز پذیرش قسامه برای اثبات جنایات به طور مطلق در قانون، می توان دریافت که در فرضی که ولی امر، ولی دم مقتول باشد نیز وی می تواند اقامه قسامه نماید. در این حالت اخذ دیه از بیت المال خواهد بود.357120 البته گروهی بر خلاف این نظر معتقدند از آنجایی که ولی دم نمیتواند از سوی فرد صغیر قسامه را اقامه کند، ولی دم نیز چنین حقی ندارد.709756

رویه قضایی

به موجب نظریه ای که در یکی از نشست های قضایی مطرح گردیده است، در خصوص امکان اقامه قسامه از سوی ولی دم، اولاً در صورت تشخیص موارد لوث، ولی دم نیز می تواند یکی از سوگند خورندگان باشد. 839556

مستندات فقهی

شیعه معتقد است در فرض وجود لوث، از متهم تقاضای دلیل برای برائت خویش میگردد. در صورت ناتوانی او از اقامه دلیل در این خصوص،از اولیای دم تقاضای اقامه قسامه میشود. در فرض اقامه قسامه ادعای اولیاء دم ثابت می شود.در صورت امتناع آنان از اقامع قسامه اما باید متهم برای برائت خوش اجرای قسام نماید. در فرض اجرای آن بری و در غیر این صورت محکوم به پرداخت دیه میشود.875392