ماده ۴۰۸ قانون مجازات اسلامی

قطع بینی یا گوش، موجب قصاص است گرچه حسب مورد حس بویایی و شنوایی نداشته باشند.

توضیح واژگان

به فرد فاقد حس بویایی «اَخشَم» گفته می شود. اعتقاد بر این است که جنایت بر بینی اخشم، حتی اگر بینی جانی سالم باشد موجب قصاص است.2621680

نکات توضیحی تفسیری دکترین

علت حکم فوق را عده ای نقش عمده اعضاء مورد بحث در ایجاد زیبایی صورت ولو بدون داشتن حس تلقی کرده اند.354472 برخی از حقوقدانان بیان داشته اند که در خصوص دو سوراخ بینی امکان قصاص با رعایت تساوی محل ( از نظر چپ و راست بودن) قصاص امکان پذیر است.354480

سوابق فقهی

گروهی از فقها بر این نظرند که اگر کسی بینی معیوب دیگری را ببرد قصاص ثابت است. هرچند بینی او سالم باشد. اما اگر بینی آسیب دیده و معیوب شل بوده باشد و بینی جانی سالم، قصاص امکان ندارد و جانی باید دیه یا ارش بپردازد.3365028برخی از فقها معتقدند بخشی از بینی باید در مقابل بخشی از آن قصاص شود. لذا بایستی میزان بریده شده از بینی مجنی علیه با تمام بینی او اندازه گیری شده و به همان مقدار از نرمه بینی جانی بریده شود. در این امر اندازه و مقدار قسمت بریده شده ملاک عمل نیست. چرا که ممکن است اندازه ی بینی های جانی و مجنی علیه متفاوت باشد.4981056

برخی دیگر از فقها بر این باورند که اگر جانی همه نرمه بینی مجنی علیه را برید، قصاص ثابت است و چنانچه بعض آن را ببرد به دلیل ناتوانی در مماثلت، اجرای قصاص ناممکن خواهد بود.4981260

مستندات فقهی

عده ای علت اجرای قصاص گوش در مقابل گوش را این امر می دانند که خداوند فرموده است:«... و گوش در مقابل گوش...»4981440

انتقادات

عده ای امکان قصاص بینی یا گوش را تی در فرض فقدان حس بویایی یا شنوایی غیر عادلانه می دانند.710036