ماده ۱۴ قانون آیین دادرسی مدنی
درخواست تأمین دلایل و امارات از دادگاهی می‌شود که دلایل و امارات مورد درخواست در حوزه آن واقع است.
توضیح واژگان
حوزه قضایی: ناحیه ای که از حیث صلاحیت یک دادگاه صلاحیت محلی آن را تشکیل می‌دهد.
پیشینه
در ماده ۲۴ ق.آ.د. م سابق مقرر می‌داشت: «درخواست تأمین دلایل و امارات از دادگاه بخشی که دلایل و امارات مورد درخواست در حوزه آن واقع است».
نکات توضیحی و تفسیری دکترین
مرجع صالح برای درخواست تأمین دلیل و امارات مرجع قانونی محلی است که به اعتبار وجود دلایل، متقاضی می‌خواهد دلایل در آن جا صورتجلسه شود، حتی اگر محل اقامت خوانده مکان دیگری باشد. همانظور که می‌دانیم دلایل اثبات دعوی از قرار ذیل است: ۱-اقرار ۲- استناد کتبی ۳ – شهادت ۴ – امارات ۵ – قسم (۱۳۰۱۰۰۰/ ۶۲۴۱۱۲/۱۴۰۲۱۶) در این مورد تفاوتی نمی‌کند که دلایل و امارات مورد درخواست تأمین مستلزم بررسی اموال غیرمنقول باشد یا اموال منقول، این ماده در مورد درخواست گواهی گواهان نیز لازم الاجراست (۱۱۶۴۴۳)در ماده ۱۴ مشخص نگردیده که اگر دلایل در حوزه‌های قضایی مختلف باشد خواهان باید در کدامیک از این دو حوزه درخواست خود را مطرح کند اما در این خصوص باید گفت خواهان می‌بایست برای تأمین دلایل و امارات در هر حوزه جداگانه درخواست خود را به همان حوزه تقدیم نماید حتی اگر دلایل با یکدیگر دارای ارتباط باشند با توجه به اطلاق ماده ۱۴ طرح هر دو درخواست در یک پرونده ممکن نخواهد بود. (۱۱۹۰۳۵۵/۱۴۰۲۱۹/۱۱۵۲۶۹/۴۰۴۲۰۲)در صورت تعارض اماره قضایی با اماره قانونی، اماره قضایی مقدم است. ۱۴۲۰۱۸
مصادیق و نمونه‌ها
۱) فرض کنیم خسارتی به اتومبیل خواهان وارد می‌شود و در حال حاضر خودرو در حوزه قضایی کرج است، ولی خود وی ساکن تهران و طرف مقابل او ساکن اصفهان است. در اینجا دادگاه کرج برای تأمین دلیل و برآورد میزان خسارت وارده به اتومبیل صلاحیت دارد. ۴۶۷۳۷۱