ماده ۵۰۹ قانون آیین دادرسی مدنی
درمورد دعاوی متعددی که مدعی اعسار بریک نفر همزمان اقامه می‌نماید حکم اعساری که نسبت به یکی از دعاوی صادر شود نسبت به بقیه دعاوی نیز مؤثر خواهد بود.
توضیح واژگان
معسر: معسر به فردی گفته می‌شود که یا دارایی او تکافوی پرداخت هزینه دادرسی را نکند یا با وجود اینکه فرد مالکیت اموالی را دارد، اما به آن‌ها دسترسی ندارد تا بتواند آن‌ها را مورد استفاده قرار دهد ۱۴۴۳۸۶/ و در فقه معسر به معنای مفلس به کار رفته‌است و کسی که مفلس است در کلام برخی فقها محجور دانسته شده‌است. ۱۴۴۳۸۷
پیشینه
این ماده در قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۲۹۰ مشابهی نداشته‌است(۷۰۰۰۹۰) اما مشابه مفاد آن ذیل ماده ۶۹۶ قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۳۱۸ پیش‌بینی شده بود. ۷۰۰۰۸۹/۱۴۱۶۷۰/
نکات توضیحی و تفسیری دکترین
مطابق این ماده دعاوی متعدد باید فقط بر یک نفر اقامه شود هر چند منشأ و مبنای آن‌ها مختلف باشد، در این صورت چنانچه مدعی برای یکی از دعاوی خود موفق به صدور حکم اعسار شود می‌تواند از این حکم برای سایر دعاوی خود نیز استفاده کند ۲۹۰۳۱۶/۱۴۴۴۱۵/ دو شرط وحدت زمان و وحدت خوانده در مورد پذیرش اعسار موضوع این ماده ضروری می‌باشد ۵۸۸۳۹۲/۱۲۰۰۵۵/ لذا اگر دو دعوا در یک زمان به طرفیت یک خوانده مطرح شود اما یکی از دو دعوا، خوانده دیگری نیز داشته باشد بنابر ظاهر این ماده مشمول این ماده نبوده و مشمول ماده ۵۰۸ این قانون می‌باشد. ۱۴۱۶۷۲/۱۴۴۴۱۸