ماده ۲۷۳ قانون آیین دادرسی مدنی

چنانچه خوانده از ادای سوگند امتناع ورزد و سوگند را به خواهان واگذار نماید، با سوگند وی ادعایش ثابت می شود ودرصورت نکول ادعای او ساقط و به موجب آن حکم صادر می گردد.

توضیح واژگان

قسم مدعی : قسمی که مدعی بدون بینه پس از اسحلاف از خوانده و رد یمین از طرف خوانده به خواهان اداء کند.86713

نکول: منظور از نکول خودداری از ادای سوگند است ، در بخش انتهایی این ماده نکول خواهان مورد حکم قرار گرفته ، لذا اگر خواهان سوگند رد شده از مدعی را ادا ننماید ادعای او ساقط می شود.118553

یمین مردوده :: در صورتی که مدعی بینه نداشته باشد و استحلاف مدعی علیه کند و مدعی علیه از مدعی بخواهد که سوگند بر صحت دعوی خود ادا نماید ، سوگند مدعی را یمین مردوده گویند.86714

پیشینه

در اصول محاکمات لبنان نیز قواعد سوگند مطابق این ماده می باشد.544306

این ماده در قوانین آیین دادرسی مدنی سال های 1290 و 1318 مشابهی ندارد.699588

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

شخصی که بدوا سوگند متوجه او شده است می تواند از اتیان سوگند سر باز زده ، آن را به درخواست کننده رد نماید 1283066 سوگند درخواست کننده مشروط به اذن حاکم بوده و اثبات ادعای وی با سوگند در موردی است که درخواست کننده اصیل باشد143284/مشروط بر اینکه موضوع سوگند ، مشترک میان آن دو باشد مانند دینی که یکی ادعای وجود و دیگری ادعای عدم آن را می کند اما اگر موضوع سوگند مصوص شخصی باشد که درخواست اتیان سوگند از وی شده است حق ندارد آن را به درخواست کننده رد کند.306792

منظور از نکول خودداری از ادای سوگند است ، در بخش انتهایی این ماده نکول خواهان مورد حکم قرار گرفته ، لذا اگر خواهان سوگند رد شده از مدعی را ادا ننماید ادعای او ساقط می شود.118553

رد سوگند یک عمل ارادی یک طرفه می باشد و مانند درخواست سوگند ، بایدواجد شرایط قانونی باشد ، از جمله این شرایط این است که با اراده کامل صورت گیرد ولذا رد سوگند توسط اشخاص فاقد اهلیت یا مجبور پذیرفته نمی شود.306793

در میان فقها اختلاف نظر وجود دارد که آیا یمین مردوده در حکم اقرار است یا شهادت ؟ به نظر می رسد سوگند دلیل مستقلی است و رد کردن آن هم ، دلیل جداگانه ای محسوب می شود.140115/312477

سوابق و مستندات فقهی

در صحیحه ی جمییل بن دراج از امام صادق (ع) استناد کرد که بر طبق این روایت اگر مدعی اقامه بینه نکند و منکر قسم را به او رد نماید ( یمین مردوده) ولی مدعی از ادای سوگند خودداری کند دیگر حقی در مورد دعوا نخواهد داشت .60525/697549/697551/958566