ماده ۲۷۴ قانون آیین دادرسی مدنی

چنانچه منکر از ادای سوگند و رد آن به خواهان نکول نماید دادگاه سه بار جهت اتیان سوگند یا رد آن به خواهان ، به منکر اخطار می کند، در غیراین صورت ناکل شناخته خواهد شد.

با اصرار خوانده بر موضع خود ، دادگاه ادای سوگند را به خواهان واگذار نموده و با سوگند وی ادعا ثابت و به موجب آن حکم صادر می شود و درصورت نکول خواهان از ادای سوگند، ادعای او ساقط خواهد شد.

توضیح واژگان

اخطار : در لغت به معنی یادآوری و خاطر نشان نمودن است ، اخطاریه ممکن است شفاهی یا کتبی باشد .612870

نکول: در اصطلاح نکول از حلف به معنای سرپیچی کردا از ادای سوگند و امتناع از خوردن سوگند می باشد ،نکول منکر از قسم خوردن به آن صورت است که نه قسم بخورد و نه آن را به مدعی رد نماید.1063067

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

در سوگند بتی ، در صورت نکول مطلق مدعی علیه از ادا یا رد سوگند به موجب این ماده دادگاه سه مرتبه به وی اخطار می نماید که سوگند را ادا یا آن را به مدعی رد نماید، و چنانچه نکول وی ادامه یافت ، ناکل شناخته شده و دادگاه پس از آن ادای سوگند را به مدعی واگذار می نماید.689160 همچنین باید توجه داشت عدم سوگند خوانده دلالتی بر اعتبار ادعای خواهان ندارد بلکه ممکن است به خاطر مانعی همچون ترس از خداوند ، سوگند یاد نکند.140122

با وجود سکوت قانون گذار ، به نظر می رسد که رجوع نکول کننده پس از نکول تاثیری نخواهد داشت.118559چرا که پس از رد سوگند به مدعی حق خود را اسقاط کرده است و احیای حق اسقاط شده نیازمند دلیل می باشد و چنین دلیلی وجود ندارد ، همچنین با رد سوگند به مدعی حقی برای وی به وجود می آید که زوال آن بدون ،توجیهی ندارد.306785

با نکول خواهان از ادای سوگند به نظر می رسد دادگاه9 باید حکم بر بی حقی خواهان صادر کند.118588

سوابق و مستندات فقهی

اگر مدعی علیه در قبال دعوی مدعی  ،نه اقرار کند و نه انکار بلکه سکوت کند یا صریحا اظهار کند که پاسخ نمی دهد ، قاضی او را ملزم به ادای پاسخ می کند . در صورتی که از پاسخ دادن امتناع ورزد ، قاضی می تواند او را حبس کند یا سکوت را در حکم نکول بداند و به کیفیت مذکور در بحث نکول عمل نماید.543922