ماده ۱۲۴ قانون آیین دادرسی کیفری

معاينه محل و تحقيق محلي جز در مواردي كه ضرورت دارد بايد در روز انجام شود . مراتب ضرورت در دستور قيد مي شود .

توضیح واژگان

تحقیقات محلی را همان حضور در محل وقوع جرم یا محل اقامت متهم یا شاکی و جمع آوری اطلاعات از اهالی محل دانسته اند.4679940 همچنین معاینه محل عبارت است از ملاحظه و بررسی صحنه جرم و آثار به جا مانده از وقوع جرم در محل ارتکاب رفتار مجرمانه است.4680004

روز را از زمان طلوع آفتاب تا غروب آفتاب دانسته اند. البته تعریف قانونی دقیقی در این خصوص جز در پاره ای از آیین نامه ها به عمل نیامده است.482456

پیشینه

سابقاً ماده 79 قانون آین دادرسی کیفری در این خصوص وضع شده بود. ضمانت اجرای تخلف از این ماده نیز بطلان اقدامات انجام شده در طول شب بود.636608

مطالعات تطبیقی

در حقوق فرانسه اجازه ورود شبانه به منازل بسیار محدود و منحصر به موارد استثنایی است.1641720

نکات توضیحی تفسیری دکترین

ماده فوق در مقام لزوم رعایت شان مقام قاضی تحقیق در خصوص تحصیل علم است. لذا تحصیل علم به طرقی که متناسب با شان وی نباشد را باید محدود نمود. به همین جهت اقداماتی نظیر تفتیش منازل، استماع مکالمات تلفنی و ... با هدف کسب علم با محدودیت هایی همراه است.1641732 بر همین اساس معاینه محل جز در مواردی ضروری در شب ممنوع است.1739868در چنین مواردی نیز علت ضرورت باید در پرنده بیان شود.2760060 از دیگر دلایل توجیه کننده انجام معاینات در روز عبارتند از:

1-تسهیل مشاهده دقیقتر صحنه جرم و جمع آوری ادله

2- فراهم بودن امکان حضور اصحاب پرونده و دیگر افراد ذینفع در محل انجام معاینات.482448

تشخیص فوریت و ضرورت در معاینه محل با مقام قضایی است. در فرض انجام معاینه محلی توسط ضابطین، این فوریت باید در دستور تصریح شود.482464

رویه قضایی

بر اساس نظر کمیسیون در یکی از نشست های قضایی، با توجه به لزوم رعایت فوریت و سری بودن تحقیقات کیفری، در مواردی که رعایت تشریفات کیفری موجب تاخیر در روند رسیدگی می شود و نص قانونی نیز در خصوص لزوم رعایت آن ها وجود ندارد، رعایت این تشریفات الزامی نمی باشد.1767592