ماده ۳۳۱ قانون آیین دادرسی مدنی
احکام زیر قابل درخواست تجدیدنظر می باشد:
الف - در دعاوی مالی که خواسته یا ارزش آن از سه میلیون (000 000 3) ریال متجاوز باشد.
ب - کلیه احکام صادره در دعاوی غیرمالی.
ج - حکم راجع به متفرعات دعوا درصورتی که حکم راجع به اصل دعوا قابل تجدیدنظر باشد.
تبصره - احکام مستند به اقرار در دادگاه یا مستند به رأی یک یا چند نفر کارشناس که طرفین کتباً رأی آنان را قاطع دعوا قرار داده باشند قابل درخواست تجدیدنظر نیست مگر درخصوص صلاحیت دادگاه یا قاضی صادرکننده رأی.
توضیح واژگان
متفرعات دعوا :« منظور از متفرعات دعوا حقوقی است که علاوه بر اصل خواسته قابل مطالبه بوده و این مطالبه مستلزم اقامه دعوا مستقل نباشد و به صرف درخواست آن در دادخواست قابل رسیدگی باشد مانند هزینه دادرسی و خسارت ناشی از تاخیر تادیه دین .»140535
پیشینه
مشابه این ماده ذیل ماده 485 قانون آیین دادرسی مدنی سال 1290 و ماده 476قانون ایین دادرسی مدنی سال 1318 بیان شده بود.140527/699681
نکات توضیحی و تفسیری دکترین
در این ماده دعاوی با قابلیت تجدیدنظر خواهی مشخص شده است .
مطابق بند یک این ماده معیار قابلیت تجدیدنظر ارزش خواسته است نه ارزش محکوم به .212473
صرف تراضی در انتخاب کارشناس موجب سقوط حق تجدیدنظر خواهی نبوده و برای قطعیت طرفین باید نظر وی را قاطع دعوای خویش بدانند.313419
« منظور از متفرعات دعوا حقوقی است که علاوه بر اصل خواسته قابل مطالبه بوده و این مطالبه مستلزم اقامه دعوا مستقل نباشد و به صرف درخواست آن در دادخواست قابل رسیدگی باشد مانند هزینه دادرسی و خسارت ناشی از تاخیر تادیه دین .»140535
تا قبل از صدور رای ،ادعای فساد یا اشتباه در اقرار مطابق ماده 1277 قانون مدنی مسموع می باشد ولی اگر رای مستند به اقرار صادر شد دیگر مشمول تبصره این ماده بوده و قابل تجدیدنظر خواهی نیست.312872
مصادیق و نمونه ها
مصادیق دعاوی غیر مالی مربوط به امور حسبی مانند نصب قیم ، عزل قیم ، نصب امین ، ضم امین ، درخواست صدور حکم موت فرضی ، درخواست مهر و موم ترکه ، درخواست رفع مهر و موم ترکه ، درخواست تحریر ترکه ، درخواست صدور حکم حجر ، اخراج ثلث ، الزام به تقسیم و فروش ترکه ، عزل ولی قهری ، درخواست صدور گواهی رشد ، درخواست صدور حکم سرپرستی فرزند خوانده ، درخواست صدور گواهی انحصار وراثت ، تنفیذ وصیت نامه ، ابطال وصیت نامه ، اثبات صحت و اصالت وصیت نامه ، اثبات تابعیت یا نفی آن ، اعتراض به رای هیات حل اختلاف ثبت احوال می باشند.573410
متفرعات دعوا مانند هزینه دادرسی و خسارت ناشی از تاخیر تادیه دین.140535