ماده ۳۵۱ قانون آیین دادرسی مدنی

چنانچه دادگاه تجدیدنظر در رأی بدوی غیراز اشتباهاتی از قبیل اعداد، ارقام، سهو قلم، مشخصات طرفین و یا از قلم افتادگی در آن قسمت از خواسته که به اثبات رسیده اشکال دیگری ملاحظه نکند ضمن اصلاح رأی، آن را تأیید خواهد کرد.

توضیح واژگان

سهو : غقلت از چیزی که با کمی تلاش ذهنی به خاطر می آید ،لذا سهو اخص از اشتباه است .83324

سهو قلم : سهو قلم اشتباه کاتب است ، از اشتباهات بیّن است که عادتا کاتب مرتکب آن نمی شود.83325

پیشینه

مشابه مفاد این ماده در ماده 516 و 516 مکرر قانون آیین دادرسی مدنی سال 1318 پیش بینی شده بود اما این ماده در قانون آیین دادرسی مدنی سال 1290 مشابهی ندارد.699728/140753/ همچنین «ماده 250 قانون آیین دادرسی دادگاه عمومی و انقلاب در امور کیفری نیز همین مقررات را برای آرای کیفری بیان کرده است.»140754

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

این ماده مرتبط با ماده 309 این قانون می باشد که در آن پیش بینی شده بود که تا زمانی که از ارای بدوی تجدیدنظر خواهی نشده است اصلاح اشتباهات و سهو قلم توسط دادگاه صادر کننده صورت می گیرد.981834/ لذا پس از تجدیدنظر خواهی حق اصلاح با دادگاه تجدیدنظر می باشد969211 ، همچنین در صورتی که دادگاه تجدیدنظر بدون اصلاح اشتباهات رای دادگاه بدوی آن را تایید نماید ، و اصلاح اشتباه در زمان اجرای حکم ضروری باشد ، تصحیح این مورد نیز با دادگاه تجدیدنظر خواهد بود.143658/969221/140756/ اشتباهات مذکور در این ماده به اصل رای خدشه ای وارد نمی کند به همین دلیل دادگاه ضمن تصحیح اشتباه رای را تایید می نماید.143657

سوابق و مستندات فقهی

علامه در قواعد پس از بحث از موارد تجدیدنظر و نقض حکم در مورد تصحیح حکم معتقد است «نظر صحیح این است که برای قاضی در مقام تجدیدنظر هر حکمی که معلوم شود خطا و اشتباه است ، چه خود را صادر کرده باشد یا قاضی دیگر ، باید آن را نقض کند و حکم جدیدی را که می داند حق است صادر نماید»509518