ماده ۴۳۲ قانون آیین دادرسی مدنی
اعاده دادرسی بر دو قسم است:
الف - اصلی که عبارتست از این که متقاضی اعاده دادرسی به طور مستقل آن را درخواست نماید.
ب - طاری که عبارتست از این که در اثنای یک دادرسی حکمی به عنوان دلیل ارائه شود و کسی که حکم یادشده علیه او ابراز گردیده نسبت به آن درخواست اعاده دادرسی نماید.
توضیح واژگان
اعاده دادرسی اصلی : عبارت است از اینکه متقاضی ، مستقلا درخواست اعاده دادرسی کند و یا به عبارت دیگر بدون این که دعوایی در جریان رسیدگی باشد درخواست اعاده دادرسی صورت گیرد.144251/
اعاده دادرسی طاری : در اثنای رسیدگی حکمی به عنوان دلیل ابراز شده و محکوم علیه که حکم در مقابل او ابراز شده است می تواند متقاضی اعاده دادرسی نسبت به آن حکم را درخواست نماید . این درخواست اعاده دادرسی طاری نامیده می شود.467016/
اعاده دادرسی تبعی : در صورت وجود یکی از جهات اعاده دادرسی برای خوانده دعوای اعاده دادرسی ، وی می تواند مادامی که جریان رسیدگی به اعاده دادرسی پایان نیافته است ، از همان حکم نسبت به محکومیت خود درخواست اعاده دادرسی نماید.534026/
پیشینه
انواع اعاده دادرسی ضمن مواد 598 و 599 قانون آیین دادرسی مدنی فرانسه بیان شده است.532637
مفاد این ماده در قانون آیین دادرسی مدنی سال 1290 مشابهی نداشته است699927 اما مشابه مفاد آن ذیل ماده 598 قانون آیین دادرسی مدنی سال 1318 پیش بینی شده بود.699926/141231/
نکات توضیحی و تفسیری دکترین
اعاده دادرسی در این ماده در سه نوع متصور است :
1) اعاده دادرسی اصلی :
عبارت است از اینکه متقاضی ، مستقلا درخواست اعاده دادرسی کند و یا به عبارت دیگر بدون این که دعوایی در جریان رسیدگی باشد درخواست اعاده دادرسی صورت گیرد.144251/
2) اعاده دادرسی طاری :
اگر کسی که آن حکم علیه او به عنوان دلیل ارائه شده است ، محکوم علیه آن حکم باشد ، می تواند از آن اعاده دادرسی طاری نماید.660700/467016/ مانند آن که در رسیدگی به دعوای مطالبه اجرت المثل ، حکم خلع ید سابق الصدور به عنوان دلیل ابراز تا استناد کننده با تمسک به آن بخواهد ثابت کتد ، محل توسط خوانده غصب شده بود . در این صورت خوانده می تواند در همان پرونده ( در پرونده مورد رسیدگی ) درخواست اعاده دادرسی کند . اگر چنین درخواستی مطرح کند باید ظرف سه روز دادخواست آن را نیز تقدیم دارد.572319/ در دادخواست اعاده دادرسی طاری ، خواهان یکی از طرف های دعوای اصلی است ولی خوانده به طرف مقابل منحصر نمی باشد و می تواند شخص ثالثی باشد که در دعوای اصلی سمتی نداشته است.212558/
3) اعاده دادرسی تبعی :
در صورت وجود یکی از جهات اعاده دادرسی برای خوانده دعوای اعاده دادرسی ، وی می تواند مادامی که جریان رسیدگی به اعاده دادرسی پایان نیافته است ، از همان حکم نسبت به محکومیت خود درخواست اعاده دادرسی نماید این موضوع را اعاده دادرسی تبعی می نامند119537/
به طور کلی هزینه دادرسی اعاده دادرسی ، به موجب بند 12- ج ماده 3 قاتون وصول برخی از در آمد های دولت و نحوه مصرف آن معادل مرحله فرجام است.314084/