ماده ۴۸۳ قانون آیین دادرسی کیفری

از ویکی حقوق
نسخهٔ تاریخ ‏۱۰ مهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۲۰ توسط 210497022 (بحث | مشارکت‌ها) (ابرابزار)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۴۸۳ قانون آیین دادرسی کیفری :هرگاه شاکی یا مدعی خصوصی در جرائم غیرقابل گذشت، پس از قطعی شدن حکم از شکایت خود صرف نظر کند، محکومٌ علیه می‌تواند از دادگاه صادرکننده حکم قطعی، درخواست کند در میزان مجازات او تجدیدنظر شود. در این صورت، دادگاه به درخواست محکومٌ علیه در وقت فوق‌العاده و با حضور دادستان یا نماینده او با رعایت مقررات ماده (۳۰۰) این قانون، رسیدگی می‌کند و مجازات را در صورت اقتضاء در حدود قانون تخفیف می‌دهد یا به مجازاتی که مناسب تر به حال محکومٌ علیه باشد، تبدیل می‌کند. این رأی قطعی است.

پیشینه

سابقاً ماده ۲۷۷ قانون آیین دادرسی کیفری (مصوب ۱۳۷۸) در این خصوص وضع شده بود. ۵۱۶۵۳۶

فلسفه و مبانی نظری ماده

این ماده در راستای پیشبینی نوعی میانجیگری در جرایم غیرقابل گذشت وضع شده‌است؛ لذا علاوه بر جرایم قابل گذشت که اعمال اقدامات ترمیمی با موانع کمتری روبرو است، در جرایم غیرقابل گذشت ولو در مرحله اجرای حکم نیز امکان استفاده از سازوکارهای ترمیمی باید پیشبینی شود. ۳۴۶۵۱۹۶

نکات توضیحی تفسیری دکترین

اگرچه در احکام مدنی تأثیر گذشت در تمام مراحل موقوف الاجرا شدن حکم است، اما در احکام کیفری این تأثیر بستگی به نوع جرم دارد. ۱۴۶۶۲۸۸با توجه به این که جرایم غیرقابل گذشت دارای جنبه عمومی نیز هستند، گذشت شاکی یا مدعی خصوصی را باید تنها از جهات تخفیف مجازات تلقی کرد. ۳۴۶۴۷۴۸حال در فرض صدور حکم قطعی در جرایم غیرقابل گذشت و وصول گذشت شاکی، باید از ماده فوق پیروی کرد. ۴۰۷۲۳۵۶این ماده در خصوص حالتی وضع شده‌است که شاکی یا مدعی خصوصی در یک جرم غیرقابل گذشت، پس از قطعی شدن محکومیت متهم اعلام گذشت نماید. چرا که اگر جرم قابل گذشت باشد، اعلام یا وصول گذشت شاکی یا مدعی خصوصی به‌طور کل هرگونه تعقیب و مجازات را ساقط می‌نماید. ۴۷۳۷۲۲۸ بر این اساس محکوم علیه می‌تواند در خواست تخفیف یا تبدیل مجازات نماید. مرجع رسیدگی به این در خواست نیز بر اساس ماده فوق، دادگاه صادر کننده حکم قطعی است. ۴۷۳۷۳۱۶ماده فوق بیانگر اختیاری بودن اعطای تخفیف به محکوم علیه یا تبدیل مجازات وی از سوی دادگاه در فرض تشخیص اقتضاء است. ۴۷۳۷۲۹۲

رسیدگی به درخواست محکوم علیه در این حالت باید به صورت فوق‌العاده انجام شود. ۶۱۶۹۰۰

عده ای معتقدند در فرض ماده فوق در صورتی که در یک جرم غیرقابل گذشت تعداد شاکیان متعدد باشد، لازم است گذشت تمامی آنان اعلام یا وصول شود. ۴۷۳۷۲۴۸

رویه قضایی

بر اسا نظریه مشورتی شماره ۷/۴۸۷۹_۱۳۶۱/۹/۳۰ در فرض تخفیف مجازات به شرح فوق، دادگاه نمی‌تواند مجدداً مجازات را با توجه به مقررات فوق‌الذکر تعلیق کند. ۱۴۱۸۸۹۶