ماده ۲۴۰ قانون آیین دادرسی مدنی

از ویکی حقوق
نسخهٔ تاریخ ‏۱۸ ژانویهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۴:۱۵ توسط Nasim (بحث | مشارکت‌ها)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

اظهارات گواه باید عیناً درصورت مجلس قید و به امضا یا اثر انگشت او برسد و اگر گواه نخواهد یا نتواند امضا کند، مراتب در صورت مجلس قید خواهد شد.

توضیح واژگان

گواهی: عبارت است از این که شخص به نفع یکی از اصحاب دعوی وبر ضرر دیگری اعلام اطلاع و خبر از وقوع امری کند.[۱]

پیشینه

مفاد این ماده در ماده ۴۲۳ قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۳۱۸ بیان شده بود. [۲][۳]

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

اظهارات گواه باید عیناً در صورت مجلس دادگاه قید شود و به منظور تصدیق اظهارات، صورتمجلس توسط گواه امضا شود، در صورت استنکاف باید مراتب در صورت مجلس درج و به تأیید دادگاه برسد. [۴][۵]

اظهارات گواه باید با همان الفاظ وی در صورتجلسه قید شود تا در رسیدگی مجدد تضخیص داده شود که استنباط دادرس بدوی از کلمات شاهد درست بوده یا خیر.[۶][۷]

با توجه به کلمه «باید» در این ماده درج اظهارات گواه امر و دستور قانون به دادگاه می‌باشد.[۸]

سوابق و مستندات فقهی

امام باقر (ع) می‌فرمایند: «اگر مرد شهادت را شنیده‌است ولی او را بر آن شاهد نگرفته‌اند، او مختار است اگر بخواهد، شهادت می‌دهد و اگر بخواهد، سکوت می‌کند؛ مگر از ظالم بفهمد که در این صورت باید شهادت دهد و برای او حلال نیست مگر این که شهادت دهد».[۹][۱۰]

امام صادق (ع) فرمودند: «اگر مرد شهادت را بشنود ولی بر آن شاهد گرفته نشده بود، مختار است، اگر بخواهد، شهادت می‌دهد و اگر بخواهد، سکوت می‌کند، حضرت افزود: ولی اگر او را شاهد گرفته‌اند، حق ندارد مگر این که شهادت دهد»[۱۱]

امام باقر (ع) دربارهٔ مردی که در حساب رسی دو نفر حاضر می‌شود پس از آن، آن دو نفر از او می‌خواهند که بر آنچه از آن دو شنیده‌است شهادت می‌دهد، حضرت فرمود: آن در اختیار وی است. اگر بخواهد شهادت می‌دهد و اگر بخواهد، شهادت نمی‌دهد و اگر به حقی که شنیده‌است شهادت دهد یا شهادت ندهد، چیزی بر او نیست؛ چون آن دو نفر او را شاهد نگرفته بودند [۱۲][۱۳]

مصادیق و نمونه‌ها

اظهارات گواه باید با همان الفاظ وی در صورتجلسه قید شود حتی اگر غلط تلفظ وجود داشته باشد مثلاً به جای دیوار بگوید دیفال، اهمیت این موضوع به این دلیل است که در رسیدگی مجدد تشخیص داده شود که استنباط دادرس بدوی از کلمات شاهد درست بوده یا خیر [۱۴][۱۵]

منابع:

  1. محمدرضا ادریسیان. دستور موقت. چاپ 2. ققنوس، 1380.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1854052
  2. عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 558476
  3. علی رفیعی. روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. فکرسازان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2797996
  4. علی مهاجری. قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. فکرسازان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 572272
  5. علی اکبر یلفانی. شرح و تفسیر قوانین دادرسی مدنی (حقوق دادرسی مدنی) (جلد اول) (قواعد عمومی). چاپ 1. امیرکبیر، 1380.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1160964
  6. عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 558480
  7. یوسف نوبخت. نگاهی به آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. رادنواندیش، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5324348
  8. علی عباس حیاتی. آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1253244
  9. احمد اسماعیل تبار، سیداحمدرضا حسینی و مهدی (ترجمه) حسینیان قمی. منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد سیم) (قضا و شهادات و حدود و تعزیرات). چاپ 1. فرهنگ سبز، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2790672
  10. احمد اسماعیل تبار، سیداحمدرضا حسینی و مهدی (ترجمه) حسینیان قمی. منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد سیم) (قضا و شهادات و حدود و تعزیرات). چاپ 1. فرهنگ سبز، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2790664
  11. احمد اسماعیل تبار، سیداحمدرضا حسینی و مهدی (ترجمه) حسینیان قمی. منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد سیم) (قضا و شهادات و حدود و تعزیرات). چاپ 1. فرهنگ سبز، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2790676
  12. احمد اسماعیل تبار، سیداحمدرضا حسینی و مهدی (ترجمه) حسینیان قمی. منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد سیم) (قضا و شهادات و حدود و تعزیرات). چاپ 1. فرهنگ سبز، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2790668
  13. احمد اسماعیل تبار، سیداحمدرضا حسینی و مهدی (ترجمه) حسینیان قمی. منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد سیم) (قضا و شهادات و حدود و تعزیرات). چاپ 1. فرهنگ سبز، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2790692
  14. عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 558480
  15. عباس زراعت. آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی. چاپ 1. خط سوم، 1379.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3826096