ماده ۳۱۷ قانون آیین دادرسی مدنی

دستور موقت دادگاه به هیچ وجه تأثیری در اصل دعوا نخواهد داشت.

توضیح واژگان

موقت: «آنچه که در مدتی محدود و معین به جا می‌ماند و سپس زایل می‌شود – چیزی که وقت آن معین شده‌است»

پیشینه

اصطلاح «دستور موقت» از قانون آیین دادرسی مدنی آلمان گرفته شده‌است.

این ماده در قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۲۹۰ مشابهی نداشته اما مشابه آن ذیل ماده ۷۷۹ قانون آیین دادرسی مدنی ۱۳۱۸ بیان شده بود.

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

دستور موقت تصمیمی پیرامون دعوای اصلی است، لذا نباید تأثیری در اصل دعوا داشته باشد. و پس از رسیدگی به اصل دعوا دادگاه در صورت اقتضا ممکن است حکمی مغایر یا ناسخ دستور موقت صادر نماید.

درخواست صدور دستور موقت پس از صدور حکم نیز بنابر شرایط ممکن است فوریت امر به گونه ای اقتضا کند که حسب درخواست محکوم له موجبات جلوگیری از خسارت‌های جبران ناپذیر تحت عنوان دستور موقت فراهم شود.

ممکن است موضوع دستور موقت همان موضوع دعوای اصلی باشد، عده معتقدند امکان طرح درخواست در این موارد وجود ندارد زیرا با صدور دستور موقت دیگر نیازی به طرح دعوای اصلی و رسیدگی وجود ندارد، اما عده ای معتقدند صدور دستور موقت امری موقتی است و با توجه به فوریت موضوع ایجاد شده‌است و به منازعه پایان نمی‌دهد بنابراین امکان طرح درخواست در این موارد وجود دارد.

متأسفانه در نهاد دستور موقت فاقد ضمانت اجرایی می‌باشد، و نمی‌توان تخلف از اجرای دستور موقت را حسب مورد مشمول مجازات‌هایی مانند ماده ۶۹۳ قانون مجازات دانست چرا که دستور موقت حکم نیست و قطعی نمی‌باشد.

انتقادات

متأسفانه در نهاد دستور موقت فاقد ضمانت اجرایی می‌باشد، و نمی‌توان تخلف از اجرای دستور موقت را حسب مورد مشمول مجازات‌هایی مانند ماده ۶۹۳ قانون مجازات دانست چرا که دستور موقت حکم نیست و قطعی نمی‌باشد.