ماده ۶۶۰ قانون مدنی

وکالت ممکن است به طور مطلق و برای تمام امور موکل باشد یا مقید و برای امر یا امور خاصی.

توضیح واژگان

مقید: یعنی محدود.

وکالت مقید: به وکالتی که در آن، اجرای موضوع وکالت، منوط به قیدی گردیده باشد؛ وکالت مقید گویند. و به وکالتی که موضوع آن، امر یا امور معینی باشد؛ وکالت مقید گویند.

پیشینه

به موجب قانون مدنی بلژیک، وکالت مطلق، امور تبرعی را دربرنمی گیرد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

به دلیل خطراتی که در وکالت مطلق وجود دارد؛ قانونگذار، حدود اختیارات وکیل در وکالت مطلق را، محدود به اداره اموال موکل نموده است.

علی رغم اینکه اطلاق وکالت، منجر به گسترش موضوع آن گردیده؛ و نیز مقید بودن وکالت، از عموم آن کاسته؛ و عقد مزبور را، محدود به امور معینی می نماید؛ نباید وکالت مطلق را، با وکالت عام مترادف دانست. زیرا ممکن است موضوع وکالت، مالی معین باشد؛ اما اختیارات وکیل در آن عقد، به صورت مطلق و بدون قید تعیین گردد. و ممکن است وکالت، مربوط به مالی خاص یا عمل معینی باشد؛ ولی اختیار وکیل، به صورت مطلق و بدون قید تعیین گردد.از نظر مدت، وکالت ممکن است مطلق، یعنی بدون مدت، و یا موقت باشد.

دررابطه با معامله با خود، در معاملات جزئی، اصل آزادی حاکم بوده؛ و در قراردادهای کلی، اصل، منع معامله با خود است.

مستندات فقهی

بنابر نظر مشهور فقها، اگر زن، به مردی وکالت مطلق دهد تا او را، به تزویج هر کسی که صلاح می دانست دربیاورد؛ دراینصورت او نمی تواند آن زن را، به نکاح خود دربیاورد. "تبادر" و "انصراف"، مؤید این حکم است.

سوابق فقهی

موکل، می تواند برای همه اموری که در آنها، مباشرت شرط نیست، مبادرت به تعیین وکیل نموده؛ و یا اینکه برای امری خاص و معین، وکیل تعیین کند.

اگر شخصی، به دیگری وکالت دهد تا مال او را بفروشد؛ دراینصورت وکیل نمی تواند طرف بیع قرار گیرد. مگر اینکه از اوضاع و احوال و شواهد و قراین، چنین برآید که موکل، مخالفتی با این امر نداشته است.

رویه های قضایی

به موجب رأی اصراری شماره 170 هیأت عمومی دیوان عالی کشور مورخه 4/4/1348، اگر اختیارات وکیل، مطلق بوده؛ و پرداخت بدهی های موکل را نیز دربربگیرد؛ دراینصورت اقامه دعوا به طرفیت وکیل، مانعی ندارد.

مصادیق و نمونه ها

اگر زید، به عمرو وکالت دهد تا منزل او را، به بیع منجز، یا معلق، یا خیاری، یا مالکیت زمانی، و یا به صورت اجاره به شرط تملیک، و یا به هر شکلی که مصلحت می داند؛ بفروشد؛ چنین وکالتی مطلق است.