ماده ۳۹۶ قانون تجارت

ماده 396 قانون تجارت: تحدید اختیارات قائم مقام تجارتی در مقابل اشخاصی که از آن اطلاع نداشته‌اند معتبر نیست.

توضیح واژگان

مقصود از « اطلاع نداشتن» مطلع کردن حقیقی و واقعی اشخاص نیست. بلکه مقصود صرف اعلان آگهی در روزنامه در راستای مطلع کردن افراد است.

فلسفه و مبانی نظری ماده

مبنای این ماده را «تئوری وکالت ظاهری» دانسته اند که از جمله اهداف آن امنیت بخشیدن به اراده ظاهری و اعتماد مشتریان و محدود کردن اراده واقعی رییس تجارتخانه است.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

گروهی معتقدند با وضع این ماده قانونگذار سعی نموده دایره مجاز نمایندگی را محدود نکرده و اعمال نمایندگی را در موارد مختلف بپذیرد. بنابراین قانونگذار موکل را مکلف نموده تا تحدید وکالت را به صورت رسمی اعلام کند. در غیر این صورت در راستای حمایت از اشخاص ثالث، ادعای محدود بودن اختیارات وکیل پذیرفته نیست.عده ای معتقدند صاحب تجارتخانه این حق را دارد که در زمان ثبت تجارتخانه در دفتر تجارتی قائم مقام و دیگر نمایندگان تجارتخانه را معرفی کند. همچنین عده ای تصریح نموده اند که لازم است در دفتر تجارتخانه صریحاً نام و حدود اختیارات قائم مقام تجارتی و دیگر نمایندگان تجارتخانه ذکر شود.

اگرچه استناد به محدودیت حدود اختیارات قائم مقام تجارتی در برابر اشخاص غیر مطلع از سوی رییس تجارتخانه ممکن نیست، اما این امر مسئولیت مدنی قائم مقام تجارتی را در مقابل رییس تجارتخانه و نیز مسئولیت کیفری وی را زایل نمی کند.