ماده ۲۸۹ قانون مدنی

ابرا عبارت از این است که دائن از حق خود به اختیار صرف نظر نماید.

توضیح واژگان

ابرا در لغت، یعنی تندرست نمودن، بی عیب نمودن و شفا یافتن. و ابرا در لغت، یعنی تنزیه، تخلیص، و بیزار کردن. و ابرا در لغت، یعنی خلاص کردن و آزاد کردن. و در اصطلاح، به ایقاعی که با قصد و رضای یک جانبه، منجر به اسقاط اثر حقوقی گردد؛ ابرا گویند. و به تملیک حق بر عهده دیگری، ابرا گویند. و تملیک دین به بدهکار را، ابرا گویند.و به اسقاط حق خویش، که بر عهده دیگری است؛ ابرا گویند.

پیشینه

در حقوق فرانسه، ابرای ذمه یکی از بدهکاران متضامن، باعث بری شدن سایر آنان خواهد شد.

اسباب سقوط تعهدات، در ماده 1234 قانون مدنی فرانسه، برشمرده شده است.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

ابرای ذمه مکفولٌ عنه، باعث سقوط تعهد کفیل نیز می گردد.

اگر ضمن قراردادی، زوال تعهد شخص ثالثی شرط گردد؛ به محض انعقاد عقد مزبور، ذمه وی بری شده؛ و رضایت یا عدم رضایت او، فاقد اثر است.

ابرا، ایقاع احسان بوده؛ و نیازی به قبول شخص مدیون ندارد.

فقط آن قبیل از حقوق عینی، می توانند موضوع ابرا قرار گیرند که قابل اسقاط باشند؛ مانند حق سکنی، و حق شفعه.

سوابق فقهی

شرط خیار در ابرا و سایر ایقاعات، صحیح نیست.

با توجه به اینکه ایقاعات فضولی باطل هستند؛ پس ابرا هم، نباید به صورت فضولی واقع گردد.

تعلیق ابرا صحیح نیست.

رویه های قضایی

به موجب دادنامه شماره 252 مورخه 15/5/1373 شعبه 18 دیوان عالی کشور، گذشت زیان دیده از خسارات وارد شده به وی، موجب زوال تعهد عامل زیان، و رفع اثر از تعهدنامه وی می گردد.

مصادیق و نمونه ها

• اگر زید، منزل خود را، در مقابل مبلغی، به عمرو بفروشد؛ به شرط آنکه ذمه بکر به زید نیز، بری گردد؛ اعتبار چنین ابرایی، منوط به صحت عقد بیع مزبور خواهد بود.