صلح با انکار دعوا

یکی از اقسام مهم عقد صلح در دعاوی، صلح انکار است، این صلح بعد از تحقق دعوی و طرح در مرجع صالح و پس از اظهار مدعی علیه مبنی بر عدم استحقاق مدعی (انکار مدعی علیه) و زمانی که وی دفاع مستدل نداشته و مدعی نیز ادله کافی برای اثبات حق خویش نداشته باشد، با پیشنهاد صلح از طرف یکی از متداعیین و قبول طرف دیگر محقق می‌شود، خواه خواسته عین باشد خواه دین، خواه هر دو طرف جاهل به ذیحق بودن خواهان باشند یا هر دو عالم باشند که خواهان دعوی باطل مطرح کرده‌است، و در هر حال این صلح صحیح است، به عبارت دیگر صلح انکار، صلحی است که دعوا نزد حاکم مطرح شده و خوانده منکر استحقاق خواهان می شود و مدعی دلیل کافی برای استحقاق خود ندارد و خوانده وارد دفاع نمی شود و یا دفاع نکرده است.

بر اساس ماده ۷۵۵ قانون مدنی: «صلح با انکار دعوا نیز جایز است بنابراین درخواست صلح، اقرار محسوب نمی‌شود»، لذا مطابق این ماده، درخواست صلح، اقرار محسوب نمی‌شود اما بر عکس درخواست تملیک مالی(مانند آنکه بگوید این مال را به من بفروش)، اقرار به نفی مالکیت گوینده است و از شمول این ماده خارج می‌باشد.

مواد مرتبط

• ماده ۷۵۵ قانون مدنی

مصادیق

• اگر زید از عمرو مدعی طلبی شد و عمرو منکر آن گردیده و مع الوصف با طرف صلح کند، این صلح که به منظور قطع تشاجر و جلوگیری از اقامه دعوی است صحیح و دربارهٔ طرفین نافذ است.

در فقه

فقها صلح را با اقرار یا انکار دعوی جایز دانسته‌اند، مگر صلحی که حرامی را حلال یا حلالی را حرام نماید. بر اساس عقیده فقها اگر خوانده دعوی، درخواست تملیک مالی (مانند آنکه بگوید این مال را به من بفروش) را نماید اقرار به نفی مالکیت خویش کرده‌است و مخاطب را مالک برشمرده است و لذا این پیشنهاد مشمول صلح انکار نبوده، اقرار به عدم مالکیت می‌باشد.

مقالات مرتبط

• گونه‌هایی از ابهام در گزاره‌های قانونی

جستارهای وابسته

• صلح