بررسی نقش قاضی و اصحاب دعوا در اثبات دعوای مدنی در حقوق ایران با مطالعه تطبیقی در حقوق فرانسه
بررسی نقش قاضی و اصحاب دعوا در اثبات دعوای مدنی در حقوق ایران با مطالعه تطبیقی در حقوق فرانسه عنوان رساله ای است که توسط محسن جلیلیان، با راهنمایی محمد حسن جوادی و با مشاوره سید مهدی صالحی در سال ۱۴۰۱ و در مقطع دکتری دانشگاه ارومیه دفاع گردید.
 | |
| عنوان | بررسی نقش قاضی و اصحاب دعوا در اثبات دعوای مدنی در حقوق ایران با مطالعه تطبیقی در حقوق فرانسه |
|---|---|
| رشته | حقوق خصوصی |
| دانشجو | محسن جلیلیان |
| استاد راهنما | محمد حسن جوادی |
| استاد مشاور | سید مهدی صالحی |
| مقطع | دکتری |
| سال دفاع | ۱۴۰۱ |
| دانشگاه | دانشگاه ارومیه |
چکیده
در دعاوی مدنی، کسی که مدعی حقی باشد، مکلف است وجود آن را به یاری وسایل قانونی ثابت نماید. طرفین دعوا اگر ادعایی مطرح نماید، باید با استناد به ادله اثبات دعوا، ادعای خود را در محضر دادگاه نمایان کنند تا دادرس به وجود یا عدم آن حق یقین پیدا کند و در عین حال، دادرس نیز برای اثبات دعاوی، از جمله اختیاراتی گسترده و در حدود اصول و مقررات آیین دادرسی مدنی بهره مند است. رساله حاضر در سه فصل ضمن بررسی مفاهیم مربوطه، به بررسی نقش اصحاب دعوا و قاضی در اثبات دعوای مدنی می پردازد و با مطالعه تطبیقی در حقوق فرانسه، به این نتیجه رسیده است که هدف از دادرسی مدنی، کشف حقیقتی است که طرفین بر سر آن اختلاف پیدا کردند. در این راستا، این اصحاب دعوا هستند که نقش اصلی را در دعاوی مدنی بازی می کنند و باید با ارایه دلیل، در روشن شدن حقیقت و موضوع مورد اختلاف تلاش کنند تا وجدان قاضی قانع گردد و تصمیم عادلانه و شایسته بگیرد. با این وجود، دادرس هم منفعل نیست و با اختیاراتی که قانون به وی داده، می تواند برای کشف حقیقت بر مبنای اصول و مقررات اقدام کند، بنابراین به منظور اجرای عدالت، اصحاب دعوا و دادرس باید از تمام ابزارها و امکانات در جهت اثبات و کشف حقیقت برخوردار باشند و در عین حال به منظور حفظ منافع اجتماعی، قانون گذار می تواند ارزش اثباتی دلایلی را از قبل تعیین کند و این امر نیازمند مشخص کردن و تبیین آن دلیل به عنوان دلیل خاص دعواست.
ساختار و فهرست رساله
عنوان صفحه فصل اول: کلیات تحقیق
مقدمه
سوالات اصلی تحقیق
سوالات فرعی تحقیق
فرضیه های تحقیق
اهداف تحقیق
نوآوری تحقیق
سابقه تحقیق
سازماندهی تحقیق
روش و ابزار گردآوری
مبحث اول: ادله اثبات دعوا در حقوق ایران و فرانسه
گفتار اول: دلایل
بند اول: تعریف دلیل
بند دوم: تعریف اثبات
بند سوم: تعریف دعوا
گفتار دوم: انواع ادله اثبات در حقوق ایران و فرانسه
بند اول: اقرار
بند دوم: اسناد کتبی
بند سوم: شهادت
بند چهارم: سوگند
بند پنجم: امارات
گفتار سوم: قواعد حاکم بر ادله اثبات دعوا
بند اول: هدف دادرسی
بند دوم: ویژگی های ادله اثبات در امور مدنی
گفتار چهارم: امور حکمی و موضوعی، موضوع دعوا و سبب
بند اول: امور موضوعی
بند دوم: امور حکمی
بند سوم: موضوع دعوا
بند چهارم: اسباب دعوا
گفتار پنجم: توان اثباتی ادله در دادرسی مدنی
بند اول: نظام ادله قانونی، آزاد و مختلط
۱) نظام اتهامی
۲) نظام تفتیشی
۳) نظام مختلط
۴) نظام ادله قانونی
۵) نظام ادله آزاد
۶) اثبات مختلط
بند دوم: طریقیت یا موضوعیت ادله
فصل دوم: مبانی حاکم بر ادله اثبات دعوا در حقوق ایران و فرانسه
مبحث اول: مبانی حاکم بر ادله اثبات دعوا
گفتار اول: قواعد حاکم بر نظام ادله
گفتار دوم: عدالت خواهی
گفتار سوم: مقایسه قواعد حاکم بر نظام اثبات در امور حقوقی و کیفری
مبحث دوم: نظام دادرسی عادلانه در حقوق ایران و فرانسه
گفتار اول: اصول حاکم بر دادرسی عادلانه
بند اول: اصول تضمین کننده عملکرد منصفانه در دادرسی
۱) اصل استقلال دادگاه
۲) اصل بی طرفی دادرس
۳) اصل لزوم موجه و مستدل بودن آراء قضایی
۴) اصل علنی بودن دادرسی
۵) اصل انجام دادرسی در زمان معقول
۶) اصل انجام دادرسی با هزینه ای معقول
بند دوم: اصول مرتبط با نقش متقابل طرفین و قاضی
۱) اصل حاکمیت اصحاب دعوا
۲) اصل تناظر و احترام به حقوق دفاعی
۳) اصل غیرقابل تغییربودن دعوا
بند سوم: اصول مربوط به ویژگی های دادرسی
۱) اصل تشریفاتی بودن دادرسی مدنی
۲) اصل نوشته بودن
۳) اصل شفاهی بودن
۴) اصل بی طرفی قواعد دادرسی مدنی
بند دوم: نقش اصول دادرسی در آیین دادرسی مدنی
فصل سوم: نقش طرفین و دادرس در اثبات در حقوق ایران و فرانسه
مبحث اول: نقش اصحاب دعوا در اثبات در حقوق ایران وفرانسه
گفتار اول: نقش طرفین دعوا در امور موضوعی
بند اول: نقش خواهان در امور موضوعی
بند دوم: نقش خوانده در امور موضوعی
گفتار دوم: اداره دلیل توسط طرفین
بند اول: تحمیل دلیل با اثبات کننده
بند دوم: اثبات دعوا
بند سوم: شرایط امور قابل اثبات
۱) موثر بودن
۲) مربوط بودن
۳) پذیرفتنی بودن
بند چهارم: حدود اختیارات طرفین در اثبات دعوا
بند پنجم: تحصیل آزادانه دلیل
بند ششم: حقوق و تکالیف طرفین دعوا در ادله اثبات
مبحث دوم: نقش قاضی در اثبات دعوا در حقوق ایران و فرانسه
گفتار اول: حدود دخالت قاضی در ادله اثبات دعوا
بند اول: کشف حقیقت
۱) توصیف واقعیات
۱–۲) تعهد دادرس به رعایت حدود موضوع دعوا
۲) تحصیل دلیل
۳) کشف حقیقت با دلایل غیرقانونی
۴) اداره دلیل
۵) رجوع به دلیل
۶) ارزیابی دلیل
۷) خواستن توضیح از اصحاب دعوا
۸) اقدام دادرس به تحقیقات لازم
۹) ارزیابی دلایل تحمیلی
بند دوم: محدودیت های اختیارت دادرس در کشف حقیقت
بند سوم: ضمانت اجرای نقش قاضی در ادله اثبات
۱) نقض رای
۲) مسیولیت کیفری، مدنی و انتظامی
بند چهارم: علم قاضی
بند هفتم: تکلیف قاضی در موارد شک
مبحث سوم: نقش متقابل اصحاب دعوا و قاضی به تفکیک ادله اثبات در حقوق ایران وفرانسه
گفتار اول: تعامل طرفین و دادرس در اثبات دعوا
بند اول: محدوده اختیارات دادرس در مقابل طرفین
بند دوم: همکاری طرفین و دادرس در امور موضوعی و اثبات آن
گفتار دوم: شهادت
گفتار سوم: اسناد
گفتار چهارم: اقرار
گفتار پنجم: سوگند
گفتار ششم: امارات
بند اول: تحقیق و معاینه محلی
بند دوم: کارشناسی
نتیجه گیری
پیشنهادها
منابع
کلیدواژه ها
- اثبات دعوای مدنی
- نقش اصحاب دعوا در اثبات دعوا
- نقش قاضی در اثبات دعوا
- ادله اثبات دعوا
- کشف حقیقت