مسیولیت مدنی ناشی ازتبلیغ سوءدر شبکه های اجتماعی در نظام حقوقی ایران و افغانستان
مسیولیت مدنی ناشی ازتبلیغ سوءدر شبکه های اجتماعی در نظام حقوقی ایران و افغانستان عنوان رساله ای است که توسط محمدصابر ذوالقرنین، با راهنمایی محمد غلامعلی زاده و با مشاوره صالح یمرلی در سال ۱۴۰۲ و در مقطع دکتری جامعه المصطفی العالمیه دفاع گردید.
 | |
| عنوان | مسیولیت مدنی ناشی ازتبلیغ سوءدر شبکه های اجتماعی در نظام حقوقی ایران و افغانستان |
|---|---|
| رشته | حقوق خصوصی |
| دانشجو | محمدصابر ذوالقرنین |
| استاد راهنما | محمد غلامعلی زاده |
| استاد مشاور | صالح یمرلی |
| مقطع | دکتری |
| سال دفاع | ۱۴۰۲ |
| دانشگاه | جامعه المصطفی العالمیه |
چکیده
بی گمان، بخشی از درآمدهای اشخاص و رسانه های و علی الخصوص شبکه های اجتماعی نسبت به نفوذ که در اجتماع دارند؛ از راه تبلیغات است، اگر این تبلیغات طبق قوانین درست بکار گرفته شود سودمند و مفید است اگر طبق قوانین موضوعه جوامع مطرح نشود ممکن منجر به تبلیغ سوء گردد وعده ای از آن چه به صورت مادی و معنوی متضرر شوند، اینجاست که مسیله مسیولیت، پیش میاید. تبلیغات ابعاد زیادی دارد و بسترهای زیادی برای انتشار محتوایی تبلیغاتی امروزه به چشم می خورد. یکی از بسترهای که امروزه بسیار کاربرد عام و گسترده و تعاملی است، همانا بستر فضای مجازی از جمله شبکه های اجتماعی است، پژوهش حاضر باتوجه به قواعد عام و خاص مسیولیت مدنی ناشی از تبلیغ سوء در شبکه های اجتماعی باتوجه به مصادیق بیرونی و مشهور که امروزه شاهد آن هستیم در روشنایی نظام حقوقی ایران و افغانستان می پردازد، علت انتخاب این بستر به دلیل گستردگی و استفاده آحاد جامعه از آن می باشد و با پیشرفت فناوری و ترویج گوشی های هوشمند سبب شده است از محتوایی تبلیغاتی عده ای سوءاستفاده می کنند که موجب اضرار به غیر شود. تحقیق و بررسی در این حوزه اهمیت و ضرورت ویژه ای دارد که از لحاظ علمی حوزه مسیولیت مدنی را گسترش می دهد و مصادیق جدید را تبیین می کند. از لحاظ کاربردی فهم این مسیله یک ضرورت امروز مردم و اجتماع است؛ تا مردم بتوانند با استفاده از حقوق خود، حق ضایع شده خویش را در خصوص مصادیق تبلیغات سوء طبق قوانین از فاعل زیان مطالبه کنند برای رسیدن به این هدف این پرسش مهم را تحت عنوان " مسیولیت ناشی از تبلیغ سوء در شبکه های اجتماعی باتوجه به نظام حقوقی ایران و افغانستان چیست؟ به بررسی گرفته می شود؛ تا جای که ما بررسی کردیم پژوهشی در عین مسیله مذکور صورت نگرفته است که ضرورت به پژوهش در این مسیله احساس می شود. ازاین جهت پژوهش حاضر از لحاظ گردآوری مطالب از روش کتابخانه ای به لحاظ هدف به روش توصیفی و مقایسه ای تمسک جسته است و به هدف شناسایی و تبیین مسیولیت مدنی ناشی از تبلیغ سوء و مصادیق باتوجه به دو نظام حقوقی است؛ ازاین جهت پژوهش حاضر طی پنج فصل سامان یافته و به بررسی گرفته شده است؛ از نتایج مهم و آن عبارت از: هر دو نظام حقوقی از فقه اسلامی بهره برده و در خصوص مسیله به قاعده لاضرر و اتلاف و تسبیب تبلیغات سوء متمسک شد. از قوانین هر دو نظام حقوقی استنباط می شود هر شخص مسیول خسارت ناشی از عمل خویش چه در فضای واقعی یا مجازی است. بررسی های این پژوهش نشان می دهد که مصادیق مهم تبلیغات سوء عبارت از: (تبلیغ اغوایی، دروغ پراکنی، تبلیغ مغالطه ای، ترویج اسراف و تبذیر، تبلیغات منجز به رقابت ناسالم) متبلور خواهد بود.
ساختار و فهرست رساله
مقدمه:
۱– تعریف مسیله:
۲– سوال اصلی:
۳– بیان سوال اصلی تحقیق:
۴– سوال های فرعی تحقیق:
۵– سابقه تحقیق:
۶– ضرورت تحقیق:
۷– فرضیه های تحقیق
۸– هدف تحقیق:
۹– جنبه جدید بودن و نوآوری تحقیق: ۱۸
– قلمرو تحقیق: ۱۹
– روش تحقیق:
۱۲– ساختار کلی تحقیق:
فصل اول: کلیات مبحث
- تعریف و تقسیم مسیولیت مدنی
گفتار اول: تعریف مسیولیت مدنی
بند ۱: مفهوم و اصطلاحات مسیولیت مدنی
الف – مسیولیت در لغت:
ب– مسیولیت در اصطلاح حقوقی
ج– تعریف مسیولیت مدنی
گفتار دوم: تقسیم بندی مسیولیت مدنی
مبحث
- تعریف، تقسیم و گستره تبلیغات
گفتاراول: تعریف و تقسیمات تبلیغات
بند۱ – تعریف تبلیغات:
بند۲ – تقسیمات تبلیغ
گفتاردوم : ارکان و گستره تبلیغ
بند۱ –ارکان تبلیغ
بند ۲– گستره تبلیغ
مبحث
- تبلیغات در شبکه های اجتماعی
گفتار اول : مفهوم تبلیغ در شبکه های اجتماعی
بند ۱: تبلیغ مطلوب در شبکه های اجتماعی
بند ۲: تبلیغ سوء (نامطلوب) در شبکه های اجتماعی
الف: تعریف تبلیغ سوء در شبکه های اجتماعی
ب: مولفه های اساسی و معیارهای تبلیغ سوء در شبکه های اجتماعی
ج: مصادیق تبلیغات سوء در شبکه های اجتماعی
فصل دوم: مبانی نظری مسیولیت مدنی ناشی از تبلیغ سوء در شبکه های اجتماعی در نظام حقوقی ایران و افغانستان مبحث
- مبانی نظری ناشی از تبلیغ سوء در شبکه های اجتماعی در نظام حقوقی ایران
گفتار اول : مبانی فقهی
بند۱ – قاعده لاضرر:
بند
– قاعده اتلاف:
بند ۳– اصل تبین در تبلیغ:
گفتار دوم : مبانی حقوقی
بند ۱– نظریه تقصیر:
بند
– نظریه فرض تقصیر
بند ۳– نظریه خطر
بند
– نظریه تضمین
بند ۵– نظریه ترکیبی:
مبحث ۲: مبانی نظری ناشی از تبلیغ سوء در شبکه های اجتماعی در نظام حقوقی افغانستان
گفتار اول : مبانی فقهی
بند۱– قاعده اضرار:
بند
– قاعده اتلاف:
بند
– اصل تبین در تبلیغ:
گفتار دوم : مبانی حقوقی
بند۱ – نظریه تقصیر:
بند ۲– نظریه فرض تقصیر:
بند ۳– نظریه خطر:
بند
– نظریه ترکیبی (تفکیک):
مبحث
- اشتراکات و افتراقات در خصوص مبنای نظری
گفتار اول : اشتراکات
گفتار دوم : افتراقات
فصل سوم: ارکان و قلمرو مسیولیت مدنی ناشی از تبلیغ سوء در شبکه های اجتماعی در نظام حقوقی ایران در نظام حقوقی ایران و افغانستان مبحث
- ارکان و شرایط تحقق مسیولیت مدنی ناشی از تبلیغ سوء در شبکه های اجتماعی در نظام حقوقی ایران
گفتار اول : ارکان مسیولیت مدنی ناشی از تبلیغ سوء در شبکه های اجتماعی در نظام حقوقی ایران
بند ۱: وقوع ضرر
الف– تعریف و تقسیم ضرر
۱– تعریف ضرر :
۲– انواع ضرر
الف– ضرر مادی:
ب– ضرر معنوی:
۳– ملاک تشخیص ضرر مادی از معنوی
الف – ملاک اول: ارزیابی بر اساس تقویم و عدم تقویم ضرر
ب– ملاک دوم : ارزیابی بر اساس بکار گیری ابزار و روش ها
ج – ملاک سوم : ارزیابی بر اساس متعلق ضرر
د– ملاک چهارم : ارزیابی بر اساس تقسیم بندی کلی موضوعات حقوقی
ح – ملاک پنجم : ارزیابی بر اساس تفکیک و ترکیب نیاز و پاسخگویی
ط– اوصاف و ویژگی های ضرر قال جبران
۱– ضرر باید مسلم باشد ۸۲
– ضرر به فعل مضر مستند باشد ۸۴
– ضرر قبلا به طور تام جبران نشده باشد
بند ۲– رابطه سببیت
انواع اسباب از جهت دخالت و ارتباط با فعل زیانبار در حوزه تبلیغات سوء
الف– سبب واحده:
ب– تعدد اسباب:
بند ۳– فعل زیان بار
بند ۴– عوامل رافع مسیولیت مدنی
گفتار دوم: ارکان و شرایط تحقق مسیولیت مدنی ناشی از تبلیغ سوء در شبکه های اجتماعی در نظام حقوقی افغانستان
بند ۱: وقوع ضرر
بند ۲– رابطه سببیت
بند ۳–فعل زیانبار
گفتارسوم : شرایط تحقق مسیولیت مدنی ناشی از تبلیغ سوء در شبکه های اجتماعی در نظام حقوقی ایران
بند ۱– شرایط ایجابی تحقق مسیولیت مدنی
بند ۲– شرایط سلبی تحقق مسیولیت مدنی
مبحث
- قلمرو مسیولیت مدنی ناشی از تبلیغات سوء در شبکه های اجتماعی درنظام حقوقی ایران وافغانستان
گفتار اول – قلمرو مسیولیت مدنی ناشی از تبلیغات سوء از لحاظ مکانی و زمانی:
گفتار دوم – قلمرو مسیولیت مدنی ناشی ازتبلیغات سوء به لحاظ گستره موضوع و مصادیق تبلیغات سوء در شبکه ها اجتماعی
بند۱ – تبلیغ اغواکننده:
بند۲ – تبلیغ دروغ:
بند
– تبلیغ اظهارات عمدی از روی عدم علم و تخصص:
بند
– تبلیغ اسراف و تبذیر:
بند
– تبلیغ مغالطه ای:
بند
– تبلیغات منجر به رقابت غیرمنصفانه شود:
بند
– تبلیغات توسط ربات یا هوش مصنوعی:
مبحث ۳: اشتراکات و افتراقات در ارکان و قلمرو در دو نظام حقوقی
گفتار اول : اشتراکات
گفتار دوم : افتراقات
فصل چهارم: عوامل رافع مسیولیت مدنی ناشی از تبلیغ سوء در شبکه های اجتماعی در نظام حقوقی ایران و افغانستان مبحث
- اهم عوامل رافع مسیولیت مدنی ناشی از تبلیغ سوء در شبکه های اجتماعی در نظام حقوقی ایران و افغانستان
بند ۱: ضرر ناشی از اجرای قانون
بند ۲: ضرر ناشی از اقدام علیه خود
بند ۳: ضرر ناشی از دفاع مشروع
بند ۴: ضرر ناشی از عدم اختیار
بند ۵: ضرر ناشی از اختیار قانونی
بند
عمل مستند به شرط عدم مسیولیت:
مبحث
- اشتراکات و افتراقات عوامل رافع مسیولیت در دو نظام حقوقی
گفتار اول : اشتراکات
گفتار دوم : افتراقات
فصل پنجم : آثار حقوقی مسیولیت مدنی ناشی از تبلیغ سوء در شبکه های اجتماعی در نظام حقوقی ایران و افغانستان مبحث
- آثار حقوقی مسیولیت مدنی ناشی از تبلیغ سوء در شبکه های اجتماعی در نظام حقوقی ایران
گفتار اول : جبران ضرر
بند۱ : منظور از جبران ضرر
بند ۲: روش های جبران ضرر
الف– روش های مالی
ب– روش های غیرمالی
ج– روش ترکیبی
مبحث
- آثار حقوقی مسیولیت مدنی ناشی از تبلیغ سوء در شبکه های اجتماعی در نظام حقوقی افغانستان
گفتار اول : اعاده به وضع سابق
گفتار دوم : جبران معادل ضرر
گفتار سوم : خنثی سازی اثرات منفی زیان
نتیجه گیری کلی:
پیشنهادها
منابع و مآخذ:
کلیدواژه ها
- مسیولیت مدنی
- تبلیغ سوء
- شبکه اجتماعی
- تطبیقی
- نظام حقوقی