بررسی حقوقی ابداعات قانون حمایت خانواده 91 و آثار آن

بررسی حقوقی ابداعات قانون حمایت خانواده ۹۱ و آثار آن عنوان پایان نامه ای است که توسط بهزاد تدبیری، با راهنمایی عبادالله رستمی و با مشاوره اکبر ایمانپور در سال ۱۳۹۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه گیلان دفاع گردید.

عنوان	بررسی حقوقی ابداعات قانون حمایت خانواده ۹۱ و آثار آن
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	بهزاد تدبیری
استاد راهنما	عبادالله رستمی
استاد مشاور	اکبر ایمانپور
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۲
دانشگاه	دانشگاه گیلان

چکیده

با عنایت به نقش و جایگاه ویژه نهاد خانواده در نظام حقوقی و تربیتی اسلام و با اذعان به وجود برخی کاستی ها و نواقص در قوانین موجود حاکم بر نهاد خانواده، ضرورت بازنگری در قوانین گذشته و تصویب قانونی که تا حد امکان مشکلات موجود را مرتفع نموده و نسبت به تنگناهای احتمالی آینده نیز پاسخگو باشد، به خوبی احساس می شد. بدین جهت قانون حمایت خانواده جدیدی در اسفند ماه سال ۱۳۹۱ تصویب شد. برای جلوگیری از قضاوت های سلیقه ای و قوانین پراکنده، موادی در این قانون گنجانده شد تا روند دادرسی را تسهیل بخشد. این قانون، علاوه بر رفع اشکالات قوانین گذشته، پیشنهادهای جدیدی در راستای استحکام خانواده بیان می نماید. مزایایی همچون ثبت ازدواج موقت، رسیدگی به تمامی دعاوی خانوادگی به وسیله قضات متعدد، امکان طرح دعوی در محل اقامت زوجه، عدم الزام به رعایت تشریفات آیین دادرسی مدنی، معافیت از پرداخت هزینه دادرسی نسبت به مددجویان سازمان بهزیستی و کمیته امداد، الزام به حضور قاضی مشاور زن یا مرد، ممنوعیت حضور کودکان در دادگاه خانواده، تعیین حقوق وظیفه و مستمری، احیاء نهاد نامزدی و خسارت ناشی از بر هم زدن آن، ایجاد مراکز مشاوره و.....اهداف تصویب این قانون، ارزشمند و ستودنی است اما در کنار مزایای غیر قابل انکار این قانون، ایرادهایی اساسی نیز بر آن وارد است که نمی توان آنها را نادیده گرفت. ایرادهایی همچون، نسخ نشدن قانون حمایت از خانواده سال ۵۳، عدم تدوین آیین دادرسی برای قانون حمایت خانواده، تضعیف نهاد مهریه و ضمانت های قانونی مقرر، ترویج عملی تعدد زوجات و نهاد ازدواج موقت و تعدیل و حذف الزامات قانونی مقرر نسبت به قوانین قبلی، دوگانگی در الزام یا عدم الزام دادگاههای خانواده در رعایت تشریفات قانون آیین دادرسی مدنی، این قانون را به یکی از حساس ترین قوانین دوران حاضر تبدیل نموده است. در این نوشتار به تفاوت قانون حمایت خانواده جدید با قوانین گذشته، نوآوری هایی که این قانون در زمینه نکاح، طلاق ،حضانت ، مهریه، صلاحیت دادگاه خانواده و... به همراه داشته، همچنین به آثار حقوقی که نوآوری های این قانون بر نهاد خانواده خواهد داشت، می پردازیم.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب

فصل اول

مقدمه ۲

۱–۱– کلیات ۴

۱–۱–۱– تعاریف ۶

۱–۱–۱–۱– خانواده و اهمیت آن

۱–۱–۱–۱–۱– خانواده به مفهوم عام یا گسترده ۶

۱–۱–۱–۱–۲– خانواده به مفهوم خاص یا خانواده هسته ای ۷

۱–۱–۱–۱–۳– اهمیت اجتماعی خانواده ۷

۱–۱–۱–۱–۴– اهمیت اقتصادی خانواده ۷

۱–۱–۱–۱–۵– حقوق خانواده ۸

۱–۱–۱–۲– صلاحیت ۸

۱–۱–۱–۲–۱– صلاحیت ذاتی دادگاه ۹

۱–۱–۱–۲–۲– صلاحیت نسبی دادگاه ۹

۱–۱–۱–۳– نامزدی ۱۶

۱–۱–۳–۱– خسارت ناشی از بر هم زدن نامزدی ۱۷

۱–۱–۱–۴– نکاح ۲۰

۱–۱–۱–۴–۱– اقسام نکاح ۲۰

۱–۱–۱–۴–۱–۱– نکاح دایم ۲۰

۱–۱–۱–۴–۱–۲– نکاح منقطع ( موقت ) ۲۱

۱–۱–۱–۴–۲– آثار نکاح ۲۲

۱–۱–۱–۴–۲– ۱– جهیزیه ۲۳

۱–۱–۱–۴–۲– ۲– مهریه ۲۳

۱–۱–۱–۴–۲– ۲–۱–اقسام مهر ۲۴

۱–۱–۱–۴–۲– ۲–۱–۱– مهر المسمی ۲۴

۱–۱–۱–۴–۲– ۲–۱–۲– مهرالمثل ۲۵

۱–۱–۱–۴–۲– ۲–۱–۳– مهرالمتعه ۲۶

۱–۱–۱–۴–۲–۲–۲– وضعیت های حقوقی مهر ۲۷

۱–۱–۱–۴–۲– ۳– نفقه ۲۷

۱–۱–۱–۴–۲– ۴– اجرت المثل ایام زناشویی و نحله ۲۹

۱–۱–۱–۴–۲– ۵– تمکین ۳۰

۱–۱–۱–۴–۲– ۶– حضانت ۳۲

۱–۱–۱–۴–۲– ۶–۱– اشخاص عهده دار حضانت ۳۶

۱–۱–۱–۴–۲–۷– طلاق ۳۹

۱–۱–۱–۴–۲–۷–۱– طلاق باین ۴۱

۱–۱–۱–۴–۲–۷–۲– طلاق رجعی ۴۱

۱–۱–۱–۴–۲–۸– بطلان نکاح ۴۲

۱–۱–۲– پیشینه تاریخی

۱–۱–۲–۱– قوانین قبل از انقلاب ۴۲

۱–۱–۲–۱–۱– قانون حمایت خانواده مصوب سال ۱۳۴۶ ۴۳

۱–۱–۲–۱–۲– قانون حمایت خانواده مصوب سال ۱۳۵۳ ۴۵

۱–۱–۲–۲– قوانین بعد از انقلاب ۴۶

۱–۱–۲–۲–۱– قانون اصلاح مقررات مربوط به طلاق مصوب

آبان ۱۳۷۱ مجمع تشخیص مصلحت نظام ۴۷

۱–۱–۲–۲–۲– قانون تفسیر تبصره های

و

" قانون اصلاح مقررات مربوط به طلاق" مصوب مورخ ۱۸/۸/۱۳۷۱ مجمع تشخیص مصلحت نظام ۴۸

۱–۱–۲–۲–۳– قانون حمایت خانواده مصوب ۱/۱۲/ ۱۳۹۱ ۴۹

فصل دوم

بررسی نوآوری های قانون حمایت خانواده

در زمینه نکاح و انحلال نکاح

۲–۱– نوآوری های قانون جدید حمایت خانواده در زمینه ازدواج ۵۴

۲–۱–۱ نوآوری های قانون جدید حمایت خانواده در زمینه ازدواج دایم ۵۹

۲–۱–۲– نوآوری های قانون جدید حمایت خانواده در زمینه مقررات مربوط به ازدواج موقت ۶۰

۲–۲– نوآوری های قانون جدید حمایت خانواده در زمینه انحلال نکاح ۶۱

۲–۲–۱– نوآوری های قانون جدید حمایت خانواده در زمینه طلاق ۶۲

۲–۲–۲– نوآوری قانون حمایت خانواده جدید در زمینه فسخ نکاح ۶۶

۲ –۲–۳– نوآوری قانون حمایت خانواده جدید در زمینه انفساخ نکاح ۷۰

۲–۲–۴– نوآوری قانون حمایت خانواده جدید در زمینه بطلان نکاح ۷۱

فصل سوم

نوآوری های قانون حمایت خانواده

در سایر موارد

۳–۱– نوآوری های قانون جدید حمایت خانواده در زمینه نامزدی ۷۳

۳–۲– نوآوری های قانون جدید حمایت خانواده در زمینه مهریه ۷۳

۳–۳– نوآوری های قانون جدید حمایت خانواده در زمینه مقررات مربوط به حضانت ۷۷

۳–۴– نوآوری های قانون جدید حمایت خانواده در زمینه مقررات مربوط به نفقه ۸۱

۳–۵– نوآوری های قانون جدید حمایت خانواده در زمینه صلاحیت دادگاه ۸۳

۳–۶– نوآوری های قانون جدید حمایت خانواده در زمینه صلاحیت قاضی ۸۷

۳–۷– نوآوری های قانون جدید حمایت خانواده در زمینه نحوه رسیدگی ۸۹

۳–۸– نوآوری های قانون جدید حمایت خانواده در زمینه اجرای حکم ۹۶

۳–۹– مواد ناسخ و منسوخ قانون حمایت خانواده ۱۳۵۴ بعد از تصویب قانون حمایت خانواده جدید ۹۸

نتیجه گیری ۱۰۰

منابع

فهرست منابع ۱۰۴

مقالات ۱۰۵

کلیدواژه ها

• قانون حمایت از خانواده
• مهریه
• قانون حمایت خانواده
• نکاح
• طلاق
• مهریه
• قیمومیت
• طلاق
• شایستگی
• ازدواج
• خانواده