نقد و بررسی نوآوری های قانون حمایت از خانواده مصوب 1391 از دیدگاه حقوقی و فقهی

نقد و بررسی نوآوری های قانون حمایت از خانواده مصوب ۱۳۹۱ از دیدگاه حقوقی و فقهی عنوان پایان نامه ای است که توسط ابراهیم اصفهانی، با راهنمایی اسماعیل عباسی در سال ۱۳۹۳ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی دفاع گردید.

عنوان	نقد و بررسی نوآوری های قانون حمایت از خانواده مصوب ۱۳۹۱ از دیدگاه حقوقی و فقهی
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	ابراهیم اصفهانی
استاد راهنما	اسماعیل عباسی
استاد مشاور	[[]]
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۳
دانشگاه	دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

چکیده

قانون حمایت از خانواده در سال ۱۳۹۱ در ۵۸ ماده مورد تصویب مجلس قانون گذاری ایران قرار گرفت و همگان در انتظار تحولی موثر در نظام حقوق خانواده ایران بودند. در قانون جدید حمایت از خانواده، قانون گذار بیشتر به وضع قواعد شکلی پرداخته و عمده قواعد ماهوی که در قانون مدنی وضع گردیده بود را به حال خود باقی گذارده است. یکی از اساسی ترین تحولاتی که در قانون جدید حمایت از خانواده اعمال شده است، تغییر آیین دادرسی مربوط به دادگاه های خانواده است، صرف نظر از تغییر صلاحیت دادگاه خانواده به دادگاه اختصاصی احکام مربوط به صلاحیت های محلی، تشریفات رسیدگی، هزینه های دادرسی، تشریفات ابلاغ، ایجاد مراکز مشاوره خانواده و بسیاری از اصول دیگر نسبت به قانون آیین دادرسی مدنی و قانون سابق تحولات چشمگیری داشته است که باید در جای خود مورد مطالعه و نقد قرار گیرد. اما قانون جدید در بعد امور ماهوی و موضوعی نیز دستخوش تغییراتی گردیده است. برای مثال، می توان به تعیین سقف اجراء برای مهریه، الزامی شدن ثبت ازدواج موقت در موارد معین، پیش بینی آثار تغییر جنسیت، ایجاد تغییرات در مسیولیت های کیفری، ایجاد تفکیک بین طلاق ترافعی و طلاق توافقی و وضع قواعد خاص برای هر نوع از طلاق، تمییز گواهی عدم امکان سازش و حکم طلاق و ایجاد تغییرات در آثار هریک از آنها و بسیاری از مسایل و موضوعات گوناگون و متعدد اشاره کرد. با یک نگاه کلی به قانون جدید حمایت از خانواده، می توان حدس زد که مقنن در اندیشه پایان دادن به اختلاف نظرها و اختلاف در رویه های قضایی مختلف بوده که گاه موجب اعمال سلیقه های شخصی در آرای صادره توسط محاکم دادگستری می گردید؛ اما اینکه تا چقدر در نیل به اهداف خود موفق بوده است باید منتظر ماند و نتایج عملی آن را در رویه قضایی مشاهده کرد. نوشتار حاضر در صدد مطالعه ی نوآوریهای قانون جدید حمایت از خانواده و تحلیل فقهی حقوقی آن و مقایسه آن با قوانین سابق است، تا با شناسایی نقاط قوت و ضعف قانون جدید در نهایت به یک جمع بندی دقیق دست از تغییرات و تحولات ایجاد شده دست یابد.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب

عنوان صفحه

مقدمه ۱

الف– بیان مساله ۱

ب– پرسش های تحقیق ۴

پ– فرضیه های تحقیق ۴

ت– سوابق تحقیق ۵

ث– اهداف تحقیق ۶

ج– ساختار تحقیق ۷

فصل اول: نوآوری های شکلی ۸

۱–۱ صلاحیت ۹

۱–۱–۱ صلاحیت ذاتی ۱۰

۱–۱–۱–۱ تاسیس مرجع اختصاصی ۱۰

۱–۱–۱–۲ صلاحیت دعاوی ۱۷

۱–۱–۲ صلاحیت محلی ۲۵

۱–۱–۲–۱ قاعده صلاحیت محلی در حقوق ایران ۲۶

۱–۱–۲–۲ صلاحیت محلی در قانون جدید ۲۷

۱–۱–۲–۲–۱ اقامه دعوای در دادگاه داخلی ۲۷

۱–۱–۲–۲–۲ اقامه دعوا در دادگاه خارجی ۳۰

۱–۲ سازمان قضاوتی ۳۲

۱–۲–۱ تعدد قضات ۳۳

۱–۲–۲ مراکز مشاوره خانوادگی ۳۵

۱–۲–۲–۱ مبانی تشکیل مراکز مشاوره خانواده ۳۶

۱–۲–۲–۲ وظایف مراکز مشاوره خانواده ۳۸

۱–۳ تشریفات رسیدگی ۴۰

۱–۳–۱ اصل عدم رعایت تشریفات آیین دادرسی مدنی ۴۰

۱–۳–۲ لزوم تقدیم دادخواست ۴۲

۱–۳–۳ تشریفات ابلاغ ۴۲

۱–۳–۴ تامین خواسته ۴۴

۱–۳–۵ دستور موقت ۴۶

۱–۳–۶ تاخیر جلسه دادرسی ۴۹

فصل دوم: نوآوری های ماهوی ۵۱

۲–۱ ازدواج ۵۲

۲–۱–۱ ازدواج در آیینه تاریخ قانونگذاری ۵۳

۲–۱–۲ ثبت ازدواج ۵۴

۲–۱–۲–۱ نکاح دایم ۵۴

۲–۱–۲–۲ نکاح موقت ۵۸

۲–۱–۲–۳ ضمانت اجرا ۶۰

۲–۱–۳ ازدواج مجدد ۶۴

۲–۱–۴ تغییر جنسیت و آثار آن ۶۷

۲–۱–۴–۱ تحلیل فقهی تغییر جنسیت ۶۸

۲–۱–۴–۲ آثار حقوقی تغییر جنسیت در قانون جدید ۶۹

۲–۱–۵ محدودیت اجرایی مهریه ۷۳

۲–۱–۵–۱ تحلیل حقوقی ماده

قانون جدید ۷۳

۲–۱–۵–۲ نقد آثار حقوقی ماده

قانون جدید ۷۵

۲–۲ طلاق ۷۷

۲–۲–۱ طلاق ترافعی و طلاق توافقی ۷۷

۲–۲–۱–۱ ماهیت طلاق توافقی ۷۷

۲–۲–۱–۲ تمایز بین طلاق توافقی و ترافعی ۸۰

۲–۲–۲ تفکیک حکم طلاق و گواهی عدم امکان سازش ۸۲

۲–۲–۳ آثار تفکیک حکم طلاق و گواهی عدم امکان سازش ۸۷

۲–۲–۴ داوری در طلاق ۹۱

۲–۲–۴–۱ موارد ارجاع به داوری ۹۲

۲–۲–۴–۲ وضعیت و شرایط داوران ۹۵

۲–۲–۴–۲–۱ شرایط داوری در فقه ۹۵

۲–۲–۴–۲–۲ تحولات شرایط داوری در قانون جدید ۹۶

۲–۲–۵ ثبت طلاق ۹۷

۲–۲–۵–۱ ضمانت اجرا ۹۷

۲–۲–۵–۲ ثبت طلاق در خارج از کشور ۹۷

۲–۲–۵–۳ ارایه گواهی پزشکی ۹۸

۲–۳ حضانت و نفقه ۹۹

۲–۳–۱ حضانت ۹۹

۲–۳–۱–۱ تصمیم گیری فوری در خصوص حضانت کودکان ۹۹

۲–۳–۱–۲ حق ملاقات ۱۰۰

۲–۳–۱–۳ خودداری از اجرای رای دادگاه ۱۰۲

۲–۳–۱–۴ رعایت غبطه ی کودک در دادگاه ۱۰۳

۲–۳–۲ نفقه ۱۰۴

۲–۳–۲–۱ نفقه زوجه ۱۰۴

۲–۳–۲–۲ نفقه صغیر و محجور ۱۰۶

نتیجه و ارایه پیشنهاد ۱۰۸

منابع و مآخذ ۱۱۳

الف–منابع عمومی: ۱۱۴

ب) مقالات: ۱۱۶

ج– جزوات و نشریات: ۱۱۷

پیوست ۱۱۸

کلیدواژه ها

• دادگاه خانواده
• حمایت از خانواده
• ازدواج
• طلاق
• مهریه
• نفقه
• حضانت.
• آرای حقوقی
• احکام فقهی
• دادگاه خانواده
• مهریه
• نفقه
• حق حضانت
• حمایت خانواده
• ازدواج
• طلاق